Staršynia Centralnaj vybarčaj kamisii Lidzija Jarmošyna ahučyła mierkavanyja źmieny ŭ vybarčym zakanadaŭstvie.
U pieršuju čarhu havorka pra harantavanaje ŭvachodžańnie pradstaŭnikoŭ palityčnych partyj i niaŭradavych arhanizacyj u vybarčyja kamisii, a taksama abmiežavanaja kolkaść čynoŭnikaŭ u ich.
Buduć źmieny ŭ artykule ab pravach naziralnikaŭ. «My prapanoŭvajem uklučyć u Vybarčy kodeks normu ab tym, što naziralnik pavinien nazirać za padlikam hałasoŭ va ŭmovach, jakija dazvalajuć jamu bačyć hetuju praceduru», — paviedamiła kiraŭnik CVK.
Pry daterminovym hałasavańni budzie praduhledžana mahčymaść štodzionnaha składańnia pratakoła ab kolkaści hramadzian, jakija atrymali vybarčy biuleteń.
Płanujecca taksama istotna spraścić paradak vyłučeńnia kandydataŭ palityčnymi partyjami. Partyja zmoža vyłučać svaich kandydataŭ niezaležna ad taho, ci jość u rehijonie struktura arhanizacyi.
Heta pakul tolki vusnyja prapanovy, jakija pavinny być vykładzienyja ŭ zakonaprajekcie i pradstaŭleny na razhlad parłamientu. Jarmošyna adznačała, što źmieny pradyktavanyja prapanovami ABSIE i palityčnych partyj.
Staršynia AHP Anatol Labiedźka analizuje mahčymyja źmieny ŭ vybarčym zakanadaŭstvie.
«Naša Niva»: Spadar Anatol, jak Vy aceńvajecie prapanavanyja źmieny?
Anatol Labiedźka:
Chaj i nievialikaj, ale našaj pieramohaj.Raspracoŭka źmienaŭ u vybarčaje zakanadaŭstva byŭ adnym z hałoŭnych nakirunkaŭ pracy AHP. My zrabili svoj prajekt da vybaraŭ, nakiravali ŭ Administracyju prezidenta, BDIPČ ABSIE. Choć nichto nie vieryŭ, što niešta moža źmianicca, ale niekatoryja zruchi pačalisia, chaj jany pakul zafiksavanyja tolki na ŭzroŭni rytoryki. Ja nie dumaju, što źmieny niešta kardynalna źmieniać. Na siońniašni momant mnie nie jasna z tłumačeńniaŭ spadaryni Jarmošynaj, jak buduć farmiravacca vybarčyja kamisii i h.d. Tym nie mienš, budzie zrobleny jakasny krok, kab vybary prachodzili pa normach ABSIE.
«NN»: A jakija Vašy prapanovy nie prajšli?
AŁ: Idealnym varyjantam była b admiena daterminovaha hałasavańnia, jakoje stvaraje ŭładam prefierencyju ŭ 20‑30% hałasoŭ. Chutčej za ŭsio, što na heta nichto nie pojdzie.
Uvohule ž, kali niama zakonu, to pra niešta havaryć zanadta rana. Tut, viedajecie, jak u tym viadomym skazie «pakarać nielha pamiłavać», šmat što budzie zaležyć navat ad rasstaŭlenych kosak.Nu voś pryviadu prykład, što raniej u vybarčaj kamisii pavinien byŭ być adzin čynoŭnik. Praŭda, jašče adzin vyłučaŭsia zboram podpisaŭ, a treci — pracoŭnym kalektyvam. Ciapier ža havorycca, što čynoŭnikaŭ nie pavinna być bolš za tracinu. Dyk heta navat pavieličeńnie ich kolkaści! Pytańnie nakont partyj i arhanizacyj u vybarčych kamisij taksama adkrytaje. Chto skazaŭ, što heta nie mohuć być siabry BRSM, Sajuzu vieteranaŭ, Sacyjalna‑patryjatyčnaj partyi. Dobra, što praces pajšoŭ, ale jašče važniej, što my atrymajem u kančatkovym vyhladzie.
«NN»: Čamu ŭłady ŭvohule pajšli na hety praces?
AŁ: Dziela palapšeńnia imidžu režymu ŭ vačach mižnarodnych arhanizacyj. Uładam treba pradać jak maha daražej vybarčuju kampaniju. ABSIE i inšyja arhanizacyi ŭ vynikovych dakładach napišuć, što miascovyja vybary prachodzili ź nievialikimi niedachopami, ale pazityŭnyja źmieny našmat bolšyja.
Heta robicca dla taho, kab prezidenckija vybary ŭsprymalisia ŭžo praz peŭnuju pryzmu demakratyčnych pieraŭtvareńniaŭ u krainie.
«NN»: Kali ja pravilna Vas razumieju, to Vy havorycie pra adnosnuju demakratyčnaść tolki miascovych vybaraŭ?
AŁ: Mienavita tak. Nakont prezidenckich vybaraŭ u mianie niama asablivych iluzij. Nie vyklučaju, što ŭłady stvorać «aazisy demakratyčnaści» na niekatorych rehijanalnych učastkach viasnoj nastupnaha hodu. Heta dakładna nie budzie Minsk, Hrodna ci inšy horad z mocnaj apazicyjaj. Pakažuć, što apazicyjaniery mohuć trapić u miascovyja Saviety. Hladzicie, usio było spraviadliva.
Dumaju, što prezidenckija vybary buduć znoŭ uziatyja pad žorstki kantrol.
