Dla pasiarednictva ŭ takoj razmovie zaprašalisia jak Rasija, tak i zachodnija krainy. Ci mohuć takija pieramovy sapraŭdy pačacca ŭžo ŭ hetym miesiacy? Na pytańni «Našaj Nivy» adkazaŭ daradca Cichanoŭskaj Franak Viačorka.
«Naša Niva»: I Cichanoŭskaja, i ty raniej nazyvali maj miesiacam pačatku pieramoŭ z uładami. Na jakoj stadyi heta ciapier? Pieramoŭ čakać ci nie?
Franak Viačorka: My imkniomsia stvaryć umovy dla pačatku dyjałohu. My hatovyja razmaŭlać. Režym — nie. Niama žadańnia z boku režymu, kab dyjałoh chutka pačaŭsia. Ale my nabližajemsia da hetaha. Viadoma, płany trošku źbiła situacyja z «zamacham» na Łukašenku, z abvinavačańniami ŭ teraryźmie.
U najbližejšyja tydni budzie abvieščana ab niekalkich mierapryjemstvach, jakija pavinny stać pačatkam dyjałohu. Adno ź ich pryśviečana palityčnaj reformie ŭ Biełarusi, druhoje — novym vybaram. I płanujem vialikuju kanfierencyju na vysokim uzroŭni pa vychadzie Biełarusi z kryzisu, z udziełam uradaŭ i parłamientaŭ krain ES, ZŠA, Vialikabrytanii, tudy buduć zaprošanyja pradstaŭniki režymu i Rasii. Hetuju kanfierencyju mahli b inicyjavać Francyja ci Hiermanija, mahčyma, Aŭstryja. Pa hetaj temie i inšych užo viaducca zakrytyja kansultacyi.
Pradstaŭnik ABSIE ŭžo pryjazdžaŭ u Minsk. Na žal, pakul z boku režymu niama hatoŭnaści razmaŭlać. Pradstaŭniki Parłamienckaj asamblei ABSIE — u stałym kantakcie z Savinych, pradstaŭnikom łukašenkaŭskaj Biełarusi ŭ PA ABSIE. Akramia hetaha, u Minsku pracuje zamiežnaja miedyjatarskaja hrupa, jana ŭžo adkryła ofis, raniej jany vyrašali ŭkrainski kryzis.
Dobraachvotna režym na sastupki nie pojdzie. Tamu praciahvajem cisk. Kali amierykancy uviaduć sankcyi, Jeŭrasajuz prymie čaćviorty i piaty pakiety, to spravy buduć ruchacca bolš chutka. Mierkavana, heta adbudziecca ŭ mai-červieni. Akramia taho biełaruskaje pytańnie budzie abmiarkoŭvacca i 10 maja, i 17 červienia Radaj ministraŭ Jeŭrasajuza. Taksama my prosim apublikavać usioabdymny płan dapamohi Biełarusi ŭ vypadku demakratyčnych reform. Heta toje, što my prapanujem biełaruskim elitam i narodu ŭ vypadku sychodu Łukašenki.
Nam treba zrabić usio, kab režym byŭ vymušany pajści na pieramovy. A heta mahčyma tolki praź cisk, pakolki pratestaŭ mała, treba dabivacca finansavaj i ekanamičnaj błakady Łukašenki i jaho pamahatych.
«NN»: Ci jość niejkija sihnały z boku režymu?
FV: My havorym pra pieramovy praz pasiarednikaŭ. Heta nie takija pieramovy, jak u kino, kali siadajuć za stoł i ŭsie pačynajuć abmiarkoŭvać. Dla hetaha jość Hiermanija, jość Aŭstryja. Kancler Aŭstryi Siebaśćian Kurc paśla sustrečy sa Śviatłanaj Cichanoŭskaj zvaniŭ Pucinu pa Biełarusi. My pastajanna abmieńvajemsia mesedžami.
Pamiatajecie, kali amierykancy dali try tydni dla vyzvaleńnia palitviaźniaŭ, u adkaz łukašenkaŭcy adkazali, što ŭ nas niama palitviaźniaŭ. Heta taksama śviedčyć pra niehatoŭnaść režymu da dyjałohu. U vyniku sankcyi byli ŭviedzienyja na tydzień chutčej.
Heta palityka, byvajuć roznyja faktary, nie ŭsio zaležyć ad nas. Vielmi mocna pamianiaŭsia kantekst u paraŭnańni z sakavikom. U luby momant situacyja moža źmianicca. Represii i isteryčnyja zajavy Łukašenki pakazvajuć, što nijakaj jednaści i manalitnaści ŭnutry režymu niama.
Zrešty, maj tolki pačynajecca. Da pačatku červienia my zrazumiejem, na čym staim. My nie čakajem, kab parazmaŭlać z Łukašenkam, my ciśniem na jaho. I ja chaču padkreślić, što nijakija pieramovy nie pačnucca, pakul u turmach znachodziacca palitviaźni.
«NN»: Jakraz chacieŭ spytać, ci isnujuć niejkija insajdy pa hetaj temie — ci jość nadzieja, što bližejšym časam niechta z palityčnych źniavolenych apyniecca na voli?
FV: U nas jość spadziavańni na chutkaje vyzvaleńnie. Jany nabirajuć jak maha bolš zakładnikaŭ, kab daražej ich pradać. Ale biez vyzvaleńnia nijakija pieramovy niemahčymyja. Ëść nadzieja, što ŭ najbližejšyja tydni ci miesiacy takija vyzvaleńni pačnucca. Utrymlivać sistemu z nastolki zakručanymi hajkami niemahčyma, plus nie samyja lepšyja tendencyi ŭ ekanomicy. Taksama budziem imknucca, kab nie dapuścić handlu palitviaźniami ŭ abmien na źniaćcie sankcyj.
«NN»: Ci nie prapanoŭvajuć vam jak imitacyju dyjałohu kruhły stoł Juryja Vaskrasienskaha?
FV: Tak, pastajanna. Užo delehavali ŭ niejkija hrupy hetaha Špakoŭskaha, hrupy Vaskrasienskaha. Jany sprabujuć imitavać dyjałoh i pradavać zachodnikam Hihina i Vaskrasienskaha jak pieramoŭščykaŭ. Ale ni ŭ koha niama iluzij. My pavinny zastavacca pryncypovymi i paśladoŭnymi, patrabavać, što pieramovy pavinny być pra novyja vybary i tam pavinny być ludzi, jakija prymajuć rašeńni. Kali na pieramovy nie pojdzie Łukašenka, to niachaj, budziem pravodzić ich bieź jaho. Taja kanfierencyja, pra jakuju my kažam, i budzie pačatkam dyjałohu, z Łukašenkam ci biez.
«NN»: Hetyja zahadkavyja kvitki da Minska na tvajo imia i Cichanoŭskaj, jany niejak źviazanyja ź pieramovami z režymam?
FV: Tyja kvitki byli nabytyja ŭ sakaviku, heta staraja historyja, jana ŭžo nieaktualnaja. Kvitki byli nabytyja da taho, jak Cichanoŭskaj vystavili abvinavačańnie ŭ teraryźmie. Tym nie mienš chaču zapeŭnić čytačoŭ, što ŭ Biełaruś my abaviazkova vierniemsia.
«NN»: Rasijski Niazyhar napisaŭ pra toje, što Cichanoŭskaja i Viačorka hatovyja byli pryjechać u Biełaruś, kab pryznać lehitymnaść Łukašenki. Heta tryźnieńnie?
FV: Dumaju, tak. Spyniać baraćbu i iści na falšyvyja ŭhody my nie budziem. Hetaksama nichto pryznavać Łukašenku nie źbirajecca. Havorka moža iści tolki pra novyja vybary, u jakich Łukašenka naŭrad ci budzie ŭdzielničać.
