U čym sutnaść spravy: dva razy na hod Redakcyja «Našaj Nivy» drukuje 20 papiarovych asobnikaŭ haziety, kab adpravić ich u Mininfarm i inšyja viedamstvy. Takaja rassyłka — patrabavańnie zakona. Asobniki — hučna skazana, bo kožny ź ich ujaŭlaje ź siabie ŭsiaho tolki arkuš A3, nadrukavany z dvuch bakoŭ. Rassyłajucca hetyja listy biaspłatna. Redakcyja nidzie ich nie pradaje.
Usio pačałosia ź lista tahačasnaha ministra infarmacyi Ihara Łuckaha na adras ministra pa padatkach i zborach Siarhieja Nalivajki z prośbaj pravieryć «Našu Nivu». U vyniku padatkovaja inśpiekcyja Leninskaha rajona vyrašyła, što PVUP «Surodzičy», jakoje źjaŭlajecca zasnavalnikam «Našaj Nivy», praz druk tych asobnikaŭ pavinna być pakarana za niezakonnuju pradprymalnickuju dziejnaść.
Jak tak?
Ministerstva infarmacyi ličyć, što druk navat 20 asobnikaŭ haziety musić ažyćciaŭlacca tolki pry najaŭnaści abaviazkovaj licenzii na palihrafičnuju dziejnaść. Heta stała farmalnaj pryčynaj pryciahnuć «Surodzičy» da adkaznaści. Ale ž dla pakarańnia za niezakonnuju pradprymalnickuju dziejnaść treba, kab košt «pradmietu administratyŭnaha pravaparušeńnia» pieravysiŭ 1160 rubloŭ (40 bazavych). U toj čas jak praličany sabiekošt padrychtoŭki tych staronak z usimi vydatkami — 28 rubloŭ i 68 kapiejek.
Tady padatkovaja prydumała taki chod: pryznać pradmietam pravaparušeńnia nie tolki niaščasnyja 20 arkušaŭ papiery, a jašče i techniku, z dapamohaj jakoj hetyja arkušy razdrukavali.
Praŭda, i tut uźnikli niuansy. Pryntaru HP, na jakim drukavali, — 21 hod. Noŭtbuku «Tošyba» — 8 hadoŭ. Jaki ich košt?
Na pasiadžeńni pradstaŭniki padatkovaj patłumačyli svaju łohiku. Maŭlaŭ, padobny pryntar u pačatku 2000-ch kaštavaŭ 2126 jeŭra, a ciapier na rynku takoj madeli niama. Zatoje ciapier, kažuć jany, na rynku jość anałah za 963 rubli. Praŭda, hety «anałah» — nie pryntar, a spałučeńnie pryntara, skaniera i kapiravalnaha aparatu. Dy jašče i inšaha brendu.
Noŭtbuk «Tošyba» adšukaŭsia ŭ niejkim katałohu — košt 545 rubloŭ. Ale ŭ tym ža katałohu jość paznaka, što tavaru niama ŭ prodažy — prosta tamu, što nichto ŭžo nie handluje nastolki staroj technikaj.
Adpaviedna, skłaŭšy košt techniki, padatkovaja narešcie atrymała sumu, jakaja pieravyšaje patrebnuju ličbu 40 bazavych.
Takaja łohika pradstaŭnikoŭ padatkovaj vyklikała skieptyčnyja zaŭvahi navat u sudździ.
— Takoje abstalavańnie jość u prodažy na rynku? — spytaŭ sudździa Ernest Kojra.
— Noŭtbuk — tak. Mienavita takoha pryntara niama, — adkazała pradstaŭnica padatkovaj. — My brali nie tuju canu, a siońniašniuju canu anałahičnaj pryłady…
— A tavaraznaŭcu brać nie sprabavali? Sabie ŭ dapamohu? — spytaŭ sudździa.
— Nie…
Hałoŭny redaktar «Našaj Nivy» Jahor Marcinovič pacikaviŭsia ŭ pradstaŭnikoŭ padatkovaj:
— A vy adkryvali toj sajt, na jakim znajšli košt noŭtbuka? Takaja madel nie pradajecca.
— My nie zvanili, ci možna jaje kupić. Ale taki košt byŭ paznačany ŭ katałohu, — adkazała pradstaŭnica padatkovaj.
— Heta košt novaha abstalavańnia? — zadaŭ pytańnie sudździa.
— Novaha, — adkaz padatkovaj.
— Ale ž tam noŭtbuk 2012 hoda, — zaŭvažyŭ sudździa.
— My brali biez uliku znosu.
— Miarkujecie, što heta pravilna? Na jakoj padstavie? — spytaŭ sudździa.
Maŭčańnie.
— Moža, kaleha dapamoža? — pacikaviŭsia sudździa Kojra.
Ale małady čałaviek, jaki pryjšoŭ z pradstaŭnicaj padatkovaj, taksama ničoha nie adkazaŭ.
— Nie dapamoža? — paŭtaryŭ sudździa. — Kaleha pryjšoŭ pasłuchać-paprysutničać? Nu dobra.
Advakatka «Surodzičaŭ» Maryja Anapolskaja patłumačyła, što pradmiet pravaparušeńnia — heta ŭsio ž tyja 20 staronak, a nijak nie technika, na jakoj ich drukavali. Technika ž, pavodle zakanadaŭstva, heta srodak vyrabu.
Sudździa ŭdakładniŭ u pradstaŭnikoŭ padatkovaj, dyk pradmietam pravaparušeńnia ci ŭsio ž srodkam vyrabu źjaŭlajecca taja technika?
Paśla doŭhaj paŭzy pradstaŭnica padatkovaj niaŭpeŭniena adkazała:
— Nu jana ŭdzielničała ž… Tonkaja miaža pamiž srodkam i pradmietam…
Akramia taho, padatkovaja pryznała: dachodu, jaki b atrymlivała pradpryjemstva za tyja 20 asobnikaŭ, jany tak i nie vyjavili.
Jahor Marcinovič rastłumačyŭ sudździ: asobniki nie pradajucca. Jany adpraŭlajucca ŭ naležnyja ŭstanovy — biaspłatna, jak i patrabuje zakanadaŭstva.
Sudździa spytaŭ u pradstaŭnikoŭ padatkovaj: jaki charaktar i pamier škody, naniesienaj pravaparušalnikam?
— Mahu skazać tolki, što hety vid dziejnaści musić być licenziravany… — byŭ adkaz.
— Heta my čuli ŭžo, — niezadavolena skazaŭ sudździa.
Praŭda, usia vidavočnaja absurdnaść situacyi nie pieraškodziła sudździ Ernestu Kojru pryniać na miescy rašeńnie: pryznać pradpryjemstva «Surodzičy» vinavatym u niezakonnaj pradprymalnickaj dziejnaści i aštrafavać na 300 bazavych vieličyń — 8700 rubloŭ.
«Vam nie soramna ŭ hetym udzielničać?» — spytali paśla pasiadžeńnia ŭ pradstaŭnicy padatkovaj inśpiekcyi. Žančyna pramaŭčała.
* * *
Stracić 8700 rubloŭ na pustym miescy — surjozny ŭdar dla pradpryjemstva, na jakoje i tak idzie cisk z usich bakoŭ.
Nahadajem, što za apošni miesiac našy vydańni «Naša historyja», «Dudu» i «Aściarožna: dzieci!» vyhnali z «Biełsajuzdruka», «Biełpošty», «Biełknihi» i «Akademknihi» — kožny znajšoŭ padstavu.
Ale što zrobiš — «Naša Niva» spłacić štraf sa svaich dachodaŭ, adnak my prosim čytačoŭ achviaravać hrošy na zarobki žurnalistaŭ. Hetyja srodki pojduć na apłatu pracy.
Padtrymać «Našu Nivu» možna dvuma sposabami:
— Zrabić pieraličeńnie praz ARIP ź luboj biełaruskaj kartki: Błahotvoritielnosť, obŝiestviennyje objedinienija — Prośvietitielskije, kulturno-dosuhovyje — Sorodiči. Albo numar pasłuhi 4346851.
— Praz Kłub Našaj Nivy — Club.nn.by. Treba ŭvajści praz sacsietki ci hmejł, vybrać Hibki płan i lubuju sumu.
«Naša Niva» — biełaruskamoŭny niezaležny ŚMI. Za minuły hod kožny moh pierakanacca sam, chto čaho varty na hetym śviecie, u tym liku i siarod ŚMI. Naša praca — davać vam praŭdzivuju infarmacyju. Biez vašaj padtrymki «Naša Niva» nie zmoža isnavać.
