Аляксандр Лукашэнка 9 верасня нечакана прызначыў новага генеральнага пракурора. Ім стаў 47-гадовы Андрэй Швед, які да гэтага ўзначальваў Камітэт судовых экспертыз.
«Наша Ніва» сабрала найбольш цікавыя факты пра спадара Шведа. Рэзанансныя справы, якімі ён займаўся, драбніцы з сямейнай біяграфіі.
Андрэй Швед. Фота ctv.by.
Андрэй Швед нарадзіўся ў 1973 годзе ў Глушкавічах Лельчыцкага раёна. Гэта дастаткова вялікі аграгарадок на самым поўдні Беларусі. Каб трапіць у Глушкавічы па трасе, трэба абавязкова праязджаць тэрыторыю Украіны. Ды што казаць, з трох з чатырох бакоў Глушкавічы акружаныя Украінай.
Там вядзецца здабыча граніту і шчэбню, на паверхню выходзяць старажытныя археалагічныя пароды. Побач вялікі тарфяны заказнік. З Глушкавічаў паходзіць родам мітрапаліт Белацарковіцкі (Украіна) Аўгустын.
З Глушкавічаў быў родам бацька генпракурора Іван Васілевіч. Мама ж трапіла ў Лельчыцкі раён па размеркаванні. Абое бацькоў працавалі настаўнікамі ў школы. Зінаіда Сямёнаўна выкладала матэматыку, а Іван Васілевіч — быў дырэктарам школы.
Кацярына Аўрамаўна Коваль — адна з старэйшых настаўніц Глушкавічаў. У школе яна працавала з 1964 да 2004 гадоў. Папрацавала і са Швядамі (менавіта так, праз «я», кажуць мясцовыя жыхары — «НН»). «Іван Васілевіч — залаты быў чалавек, колькі я адпрацавала, але ні з кім не параўнаецца», — кажа спадарыня Коваль.
Бацька генпракурора загінуў рана і маладым. У вёсцы кажуць, што ягоная жонка не хацела жыць у Глушкавічах, сям’я рыхтавалася да пераезду на Магілёўшчыну, радзіму жонкі. У адну з паездак на Магілёўшчыну Іван і загінуў, машына трапіла ў аварыю, сутыкнулася з лесавозам. Выратаваць дырэктара не змаглі.
Адбылося гэта напрыканцы 1970-х. Пахаваны бацька Шведа ў Глушкавічах. Маці ў хуткім часе ўсё ж з’ехала, яна і цяпер жыве ў вёсцы Леніна Горацкага раёна. Там будучы генеральны пракурор і вырас. У Глушкавічах Андрэй хадзіў толькі ў нулявы клас.
Таксама цікавая постаць дзеда Андрэя Шведа, Васіля. Ён сам родам з Украіны, з суседняй вёскі Будкі-Камянскі Ровенскай вобласці. Мясцовая жыхарка Ева Дзмітрыеўна Швед (не сваякі, там палова вёскі з такім прозвішчам) расказвае, што Васіль працаваў кавалём у калгасе.
Васіль Швед. Фота з фэйсбука Сяргея Доўгушава.
А ў вольны час Васіль Швед вырабляў дудкі, граў і спяваў разам з сябрамі. У спадара Васіля было дзве жонкі, абедзве памерлі раней за яго. Дажываў свой век стары ў вёсцы Рэчань Любанскага раёна ў сына Андрэя.
У цяперашняга генеральнага пракурора ёсць старэйшая сястра Анжэла і малодшы брат Алег. Абое яны таксама дастаткова высока прасунуліся на пасадах. Алег Швед з’яўляецца кіраўніком «Медтэхнацэнтра» — прадпрыемства, якое займаецца рамонтам і абслугоўваннем медычнага абсталявання.
Алег Швед. Фота produktgoda.by.
Сястра Анжэла Раемская доўгі час заставалася пры маці ў Горацкім раёне, была там дырэктаркай школы. Цяпер жа яна працуе намесніцай старшыні Лагойскага райвыканкама, адказвае за сацыяльную сферу.
Анжэла Раемская. Фота ok.ru.
Жонка Андрэя Шведа таксама родам з Лельчыцаў. Менавіта таму яны так часта бываюць у гэтым кутку, заязджаюць і на магілу да бацькі.
Іх сын Кірыл скончыў юрыдычны факультэт БДУ. Абараняўся з дыпломам на тэму «Дактыласкапія: паняцце, прадмет, магчымасці». Жанаты, гадуе маленькую дачку. Калі паглядзець на сацыяльныя сеткі Кірыла, то можна пабачыць аматара падарожжаў: Швейцарыя, Францыя, Польшча, Расія.
Кірыл Швед. Фота vk.com.
Што тычыцца афіцыйнай часткі біяграфіі Шведа, то ён скончыў юрыдычны факультэт БДУ (1996). Пасля працаваў на розных пасадах у пракуратуры Мінска і генеральнай пракуратуры. У 2006 годзе сыходзіць у Раду бяспекі, дзе ўзначальвае экспертна-прававы аддзел. Кандыдацкую дысертацыю Швед абараніў на тэму «Актуальныя тэарэтычныя і практычныя аспекты стадыі завядзення крымінальнай справы».
У 2010 годзе Швед прызначаны намеснікам генеральнага пракурора. З гэтага моманту і пачынаецца імклівае развіццё ягонай кар’еры. Менавіта Швед быў тым, хто агучваў дэталі па смерці каардынатара «Еўрапейскай Беларусі» Алега Бябеніна.
Але самым зорным часам для сілавіка стала расследаванне справы аб выбуху ў мінскім метро, які адбыўся 11 красавіка 2011 года. Менавіта Швед дапытваў затрыманых Канавалава і Кавалёва ў першыя дні пасля тэракту. Ён жа ўзначальваў аб’яднаную следчую групу па гэтай справе. Потым ён скажа, што Канавалаў і Кавалёў панеслі «заслужанае пакаранне». Нагадаем, што іх расстралялі.
У той самы год Лукашэнка прызнаваўся, што першым кіраўніком Следчага камітэта хацеў паставіць менавіта Шведа, але палічыў, што арганізацыйная праца па стварэнні ведамства будзе замінаць Шведу ў следчай працы, таму зрабіў яго намеснікам Валерыя Вакульчыка.
Затое ў красавіку 2013 года Швед стаў першым кіраўніком Камітэта судовых экспертыз.
Летась Швед апынуўся ў эпіцэнтры медыйнага скандалу: сілавікі ладзілі ператрус у офісе тэлеканала «Белсат» паводле крымінальнай справы за паклёп. Справа ў тым, што ў адной са сваіх публікацый журналіст Алесь Залеўскі напісаў, што Андрэй Швед быў затрыманы, а гэта выявілася няпраўдай. Тэлеканал папрасіў потым прабачэнні, але чыноўнік усё адно напісаў заяву ў Следчы камітэт.
Яшчэ з дэталек: Андрэй Швед у свой час узначальваў федэрацыю воднага пола.
