Natoŭpy moładzi, vialikaja čarha ŭ kasu i niezadavolenaść hledačoŭ («film pakazvajuć treci raz, adkul ža stolki ludziej?») možna było zaŭvažyć 7 listapada nasuprać Doma kino. Adkul ažyjataž? 7 listapada ŭ treci raz prajšoŭ pakaz filma «U tumanie» režysiora Siarhieja Łaźnicy ŭ ramkach kinafiestyvalu «Listapad». Karcina adkryła fiestyval adnačasova ŭ dvuch kinateatrach Minska 2 listapada. U treci raz, jak i ŭ dva papiarednija, u zale byŭ anšłah, niekatorym hledačam pryjšłosia siadzieć na prystupkach.
Film pradstaviŭ sam režysior Siarhiej Łaźnica: «Mnie vielmi pryjemna pradstavić hety film tut, u Minsku. Kino źniata pavodle apovieści Vasila Bykava. Ja chacieŭ by padziakavać» Biełaruśfilmu» i Biełarusi, jakija brali ŭdzieł u hetym filmie. Dla mianie heta było vielmi važna.
U filma 5
Tut.by ŭdałosia pahutaryć ź Siarhiejem Łaźnicam.
— Čamu vy źviarnulisia mienavita da Bykava? Čym vas pryciahnuła mienavita hetaja apovieść?
— Heta vielmi mocnaja apovieść, tamu i pryciahnuła.
— Vy asabista byli znajomyja z Vasilom Bykavym. Ci praŭda, što Bykaŭ paśpieŭ aznajomicca sa scenarom budučaha filma i ŭchvaliŭ ekranizacyju?
— Asabista znajomy nie byŭ. Ja mieŭ znosiny z Vasilom Bykavym pa telefonie. U hety čas jon užo chvareŭ i žyŭ u Hiermanii ŭ
Sa scenarom paznajomić nie paśpieŭ. Ale ja razmaŭlaŭ ź im pra Biełaruś, pra stan rečaŭ, pra apovieść «U tumanie», trochi pahavaryli ab tym, što ja źbirajusia zrabić. Vasil Bykaŭ prasiŭ mianie nie pryciahvać jaho da pracy. Ale z razmovaŭ z Bykavym ja zmoh zapazyčyć toje, što było vielmi važnym dla mianie. Jon pažadaŭ mnie ni pucha ni piara.
— Dla nabližanaści da Biełarusi ŭ ideale zdymać karcinu treba było ŭ Biełarusi. Čamu ž zdymki filma prachodzili ŭ Łatvii?
— Piejzaž u filmie absalutna biełaruski. Łatvijski horad Daŭhaŭpiłs, dzie prachodzili zdymki filma, kaliści byŭ Viciebskaj hubierniaj. Vakoł jaho znachodziacca biełaruskija vioski.
Jašče varta adznačyć vytvorčyja pytańni, dzie i nakolki zručna rabić film. Naprykład,
Łatvija viartaje padatak z usich hrošaj, vydatkavanych na zdymki na terytoryi ich krainy. Heta kala 20–25 pracentaŭ.Naprykład, kali vy patracili adzin miljon, to 250.000 vam viartajuć. Heta vielmi surjoznaja suma, i tut pradziusaru davodzicca zadumacca, dzie bolš plusaŭ, a dzie bolš minusaŭ.
— Kolki času syšło na stvareńnie karciny, pošuk hierojaŭ i zdymki filma «U tumanie»?
— Ad pačatku zadumki syšło kala dvuch hadoŭ. Uletku ŭ 2010 hodzie pravioŭ pieršy kastynh i hetym ža letam pačaŭ jeździć pa łakacyjach, šukać miesca dla zdymak. Pieršaj, viadoma ž, była Biełaruś.
Ja abjeździŭ usiu Vušaččynu, bližejšyja rajony. Mahu adznačyć, što rajony vielmi dobra raźvityja. A mnie patrebna była hłuchaja terytoryja,dzie jość žvirovyja darohi, słupy, linii pieradač. Heta składana było znajści ŭ Biełarusi, Litvie, Polščy. Ale kali ja ŭbačyŭ łatvijski horad Daŭhaŭpiłs, adrazu zrazumieŭ, što heta toje miesca, što treba.
— Paśla taho jak karcinu «U tumanie» ubačyli tysiačy hledačoŭ, moža być, jość niejkija momanty, jakija vy chacieli b źmianić, dapracavać?
— Ničoha nie chacieŭ by mianiać. Film zrobleny, značyć hatovaja karcina. Usie pamyłki, kali jany jość, kaštoŭnyja tym, što jany pamyłki. Heta ŭžo zachavanaja historyja.
— Kolki razoŭ vy sami hladzieli hetuju karcinu ŭ hatovym varyjancie, jak hladač?
— Napeŭna, dziesiać razoŭ.
— Kali kazać pra biełaruski kiniematohraf, to čaho siońnia nie chapaje biełaruskamu kino, na vaš pohlad?
— Nie chapaje samoha kiniematohrafa — heta adna vialikaja prablema. Kali ŭ Biełarusi niešta źjaŭlajecca — heta vialikaja redkaść.
Dla taho kab isnavaŭ kiniematohraf, nieabchodnaja industryja. Tamu što film — heta nie adzin režysior, heta hrupa z 70 čałaviek. Usie hetyja ludzi pavinny być u pracoŭnym, bajavym stanie,jany pavinny być hatovyja da vykanańnia peŭnych zadač. Heta značyć, što ludzi pavinny pracavać ŭvieś čas. Tamu što, kali čałaviek nie pracuje, jon hublaje navyki.
Kali ŭmoŭna ŭziać film z bajavymi dziejańniami, to, adpaviedna, pavinna być dobraja bajavaja hrupa i dobry biudžet na heta.
Kali nie robiacca karciny, to adkul voźmucca prafiesijanały?U Biełarusi jość prafiesijnyja chłopcy, jakija, u asnoŭnym, pracujuć z rasijskimi karcinami. Ale heta nie maje dačynieńnia da biełaruskaha kiniematohrafa.
Biełaruś pavinna vyrablać 15–20 karcin u hod, a moža, i taho bolš. Heta prykładna 15–20 miljonaŭ jeŭra, kali brać biudžet karciny ŭ adzin miljon.Heta małabiudžetnaja karcina, ale film možna hodna zrabić. Kali budzie hetaja padtrymka, tady i ludzi z dobrymi hanararami buduć adčuvać siabie hodna, jany nie buduć padpracoŭvać u rasijskich sieryjałach. Kali hetaha niama, to ruchu dalej taksama niama.
I navat kali ŭ krainie jość maładyja talenavityja ludzi, jakija mohuć źniać adnu, druhuju, treciuju karcinu, jany rana ci pozna spakojna siaduć na ciahnik i pajeduć na ŭschod ci na zachad.
Dumaju, dla taho, kab biełaruskaje kino raźvivałasia i nie stajała na miescy, treba ŭvodzić zakanadaŭčuju bazu i finansavańnie.
— Kinafiestyval «Listapad» prachodzić u Minsku ŭ
— U hetych fiestyvalaŭ roznyja zadačy. Kanski fiestyval — heta zakanadaŭca mody ŭ suśvietnym kino. Jany sprabujuć adsočvać i padtrymlivać tendencyi suśvietnaha kino, movy, režysioraŭ, jakija robiać sučasnyja filmy. A voś zadača fiestyvalu «Listapad» — papularyzavać kino ŭ Biełarusi. Nakolki ja naziraju za tym, jak fiestyval raźvivajecca, jamu ŭdajecca heta na słavu.
Z hodu ŭ hod kinafiestyval stanovicca bolš surjozna i surjoźniej. Dumaju, što ŭ niejki momant jon pačnie kankuravać ź fiestyvalami susiednich krain.Zboku tak zdajecca, što kino — heta prosta tak mastactva, i nas heta nie vielmi cikavić. Na samaj ža spravie mahčymaść
zrabić składanuju karcinu ź idejaj, na jakuju pryjduć pahladzieć miljony hledačoŭ va ŭsim śviecie, — vielmi važnaja reč. Chto vałodaje idejami, toj vałodaje śvietam.Luby film źviazany z mahičnym i racyjanalnym adnačasova.
— Idealnaja atmaśfiera dla režysiora. Jakoj jana pavinna być?
— Idealnaj atmaśfiery ŭ režysiora nie pavinna być, inakš jon tady pačnie spačyvać na łaŭrach. Situacyja, u jakoj kamfortna pracavać, — heta hrupa adnadumcaŭ i pradziusar, jaki daje mahčymaść ŭvasobicca ŭ karcinie. Heta idealnaja asiarodździe.
Kali ja vučyŭsia ŭ VHIKu, moj piedahoh niejak skazaŭ: «Karcina patrebna tolki režysioru, bolš nikomu jana nie patrebna. I vialikim ščaściem budzie apieratar, jaki dumaje tak ža, jak režysior». U mianie hetaje ščaście jość. I apieratar, i hukarežysior, i
Padčas zdymak karciny «U tumanie» było ŭzrušalnaje jadnańnie na placoŭcy.Tamu mnie ŭdałosia ŭvasobić hety film. Było ciažka, ale my zrabili kino za 28 zdymačnych dzion.