1995—2005. Chłystaŭ i Jasienin
Jość knihi, vydajučy jakija, abaviazkova sutyknieśsia z prablemami. Sama tema knihi moža ŭtojvać bieźlič biezadkaznych pytańniaŭ, nu choć by maja «Encyklapedyja złačynstvaŭ i katastrof». Asabliva prablemny byŭ tom pra samazabojstvy vialikich tvorcaŭ, pra ich katastrofy ŭ śviadomaści. Byŭ tam artykuł i pra Siarhieja Jasienina. Akramia viadomaj versii samazabojstva, tam byli i namioki na mahčymaść inšaj hibieli paeta. U artykule było niekalki cytat z knihi śledčaha Chłystava. Śledčy napisaŭ mnie pahroźlivy list — maŭlaŭ, nia mieli my prava pieradrukoŭvać jahony tekst biez dazvołu. Zvyčajnaje abureńnie. Pa telefonie my damovilisia na sustreču, kala pomnika inšamu paetu-samazabojcu — Majakoŭskamu, što ŭ Maskvie. Chłystaŭ byŭ sapraŭdny śledčy pa asabliva važnych złačynstvach, ale źniešnie byŭ bolš padobny da złačynca, čym da śledčaha; napeŭna, u mianie spracoŭvaje zaležnaść ad falšyva-kinematahrafičnych vobrazaŭ, kali ja tak charaktaryzuju śledčaha. Adno mahu skazać dakładna: ja nikoli nie pazajzdrošču złačyncu, na jakoha raspačaŭ palavańnie major Chłystaŭ. Razmova naša była niadoŭhaja. Chłystaŭ spytaŭ, ci prymaju ja jahonuju versiju i dokazy, što Jasienin zahinuŭ. Ja dyplamatyčna zaŭvažyŭ, što pieradrukavaŭ jahonyja cytaty ŭ svajoj knizie i jašče skazaŭ pra svaje pierakłady vieršaŭ Jasienina na biełaruskuju movu. Chłystaŭ zastaŭsia nie zadavoleny majoj dyplamatyjaj, ale pierakładańnie ŭchvaliŭ i hrašovy hanarar za publikacyju ŭziaŭ. Varta zaznačyć, što toj nievialički hanarar jon admoviŭsia brać dalarami, a ŭziaŭ tolki rasiejskimi rublami. Patryjot — jon va ŭsim patryjot.
P.S. Praź dziesiać hod paśla toj sustrečy pad pomnikam Majakoŭskamu ŭ Rasiei vyjšaŭ teleseryjał pra Jasienina, u asnovu scenara jakoha była pakładziena versija śledčaha Chłystava. Na ekranie śledčy Chłystaŭ vyhladaje zvyčajnym kinaartystam, zrešty, i Jasienin vyhladaje ŭ tym seryjale nia lepš za śledčaha, jaki raspracoŭvaŭ versiju pra zabojstva paeta. Naahuł, bolšaść partretaŭ Siarhieja Jasienina — amatarskija vyšyvanki kryžykam, narodnyja łubki i narodnyja bajki. Na hetym tannym tle brašura śledčaha Chłystava sapraŭdy vyłučałasia prafesijnym padychodam da spravy, škada tolki, što sprava hetaja kryminalnaja, a nie navukovaja i litaraturaznaŭčaja.
2005. Šaŭčuk i «rodina»
«Rodina, pusť kričat «urodina»…» — lubić paŭtarać rok-bard Šaŭčuk. Maje na toje prava. «Urodina» dyk «urodina», tym bolš što ŭ mianie z Šaŭčukom roznyja Radzimy. Voś tolki jość adna akaličnaść: Šaŭčuk lubić pryjaždžać u Biełaruś, a ja lublu pracavać u Rasiei. Časam našy šlachi i pierakryžoŭvajucca. Voś choć by zhadaju ekranizacyju majho litaraturnaha prajektu «Ataman», u jakoj Jura Šaŭčuk znoŭ ža praśpiavaŭ: «Ro-o-odina — «uro-o-odina»…» I praśpiavaŭ jon krutuju pieśniu svaju vočy ŭ vočy hałoŭnamu hieroju — atamanu Varoninu. Praśpiavaŭ i skazaŭ Jura Šaŭčuk atamanu-kazaku Juryju Varoninu: «Usio budzie dobra!» Nu skazaŭ i skazaŭ, i kazak zrazumieŭ. Zvyčajnyja rečy, banalnyja seryjalnyja słovy, takich na teleekranach proćma. I ŭsio ž dobra, što ŭ mianie z Šaŭčukom zusim roznyja «rodiny».
