U prahramie «Dvuboj» Vital Cyhankoŭ raptam pryhadaŭ adnu maju daŭniuju zajavu ab tym, što z usich biełarusaŭ, jakija ličać siabie pravasłaŭnymi, tolki 1% realna vierniki, to-bok praktykujuć svaju vieru i ŭdzielničajuć u nabaženstvach. Pry hetym tam źlohku navat paśmiajalisia z hetaj ličby ŭdvaich ź Piotram Rudkoŭskim, jaki nazvaŭ jaje «pierahibam» i prapanavaŭ svaju: «plus-minus 20%».
Dla pačatku chacieŭ by papravić, što, kali havorka idzie pra situacyju dvaccacihadovaj daŭniny, to ja chutčej za ŭsio kazaŭ navat pra doli pracenta, a 1% heta jašče davoli aptymistyčnaja acenka.
Ja zychodziŭ nie ź niejkaha svajho ŭnutranaha «vuzkaha pohladu», jak miarkuje Piotra Rudkoŭski, a faktyčnaj napaŭnialnaści chramaŭ u niadzielnyja dni, kali dla realna praktykujučaha prychadžanina naviedvańnie chrama ličycca abaviazkovym.
Z 2 miljonaŭ nasielnictva Mienska, naprykład, 1% heta 20000 čałaviek. Uličvajučy, što nie ŭsie jany vierniki, pravasłaŭnyja, a taksama małaletnich dziaciej i zusim niamohłych, naŭskidku padzielim na dva i atrymajem prykładna 10 tys.
Stolki čałaviek, navat z ulikam dźviuch liturhij, nie mahli źmiaścicca ŭ tych chramach, što dziejničali na toj momant. Moža, ciapier i mohuć, ale taksama sumnieŭna. Z 50 dziejnych ciapier prychodaŭ Minska nie tak i šmat majuć jomistyja chramy, mnohija mieściacca ŭ časovych abo arandavanych pamiaškańniach, dzie na słužbie mohuć prysutničać para-trojka dziasiatkaŭ čałaviek.
Dobra, chaj nie adzin pracent, a dva-try (ja dobry siońnia), ale nijak nie 20%, pa toj ža acency ich pavinna było być dzieści 200 tys.
Nahadaju jašče, što pry samaj aptymistyčnaj statystycy naviedvalnaść chramaŭ na Vialikdzień aceńvajecca na ŭzroŭni «plus-minus» 10%, i heta dla chramaŭ užo vaviłonskaje stoŭpatvareńnie. Pryčym pieravažnaja častka ŭłasna ŭ chramy navat nie zachodzić: aśviacili stravy i pajšli.
Možam jašče prykinuć i pa Vilni. Za hety hod, pavodle źviestak mihracyi, časovy dazvoł na žycharstva vydadzieny bolš za 60 tysiačam biełarusaŭ. Siudy nie ŭvachodziać tyja, chto pastajanna žyvie ŭ Litvie, a taksama chto znachodzicca pa pracoŭnych i humanitarnych vizach. Sotka nabiarecca, dumaju.
Pavodle źviestak toj ža mihracyi, dźvie traciny inšaziemcaŭ žyvuć u Vilni. Dola biełarusaŭ, uličvajučy značeńnie dla biełarusaŭ hetaha horada i blizkaść da Biełarusi, vidavočna bolšaja. Znoŭ ža dzielim na dva i atrymlivajem tysiač z 30. Adzin pracent — 300. Heta vielmi niadrennaja ličba: na paradak bolš heta try tysiačy — prykładna ŭ stolki aceńvajecca ahulnaja naviedvalnaść chramaŭ pa ŭsioj Litvie.
Usio heta tyčycca nie tolki biełarusaŭ. Uzhadvaju badzioryja prahnozy nakont ukrainskich uciekačoŭ.
Maŭlaŭ, pa ŭsich raźlikach «bolš vierujučyja» ŭkraincy prosta tysiačami apanujuć chramy, našmat bolš, čym ciapierašniaja kolkaść praktykujučych viernikaŭ. A nie vidać ich tam tolki tamu, što tam paminajuć patryjarcha Kiryła. Voś budzie Kanstancinopalski patryjarchat, to tak i papruć.
I što ž? Ścipły biełaruski prychod pakul zastajecca samym vialikim z prychodaŭ Kanstancinopalskaha patryjarchatu ŭ Vilni. Ja ŭžo nie kažu pra toje, što samo pa sabie chadžeńnie ŭ chram — heta nie pakazčyk uśviadomlenaj viery, a taksama toje, što na słužbie zaŭsiody prykmietnaja dola ludziej naohuł vypadkovych.
Jakija z hetaha vysnovy? Upłyŭ Carkvy na hramadstva vielmi pierabolšany. Pryčym jak uładami, tak i apazicyjaj. Adnyja nadajuć vialikaje značeńnie «padtrymcy viernikaŭ», inšyja ŭskładajuć hałoŭnuju vinu ŭ raspaŭsiudzie «ruskaha śvietu», cytujučy źbituju cytatu pra «ruski štyk, ruskaha nastaŭnika i ruskaha papa». Cytata tych staradaŭnich časoŭ, kali «ruski pop» jašče niešta značyŭ u žyćci.
Va ŭładaŭ, praŭda, usio ž jość niejkaja racyja: važnaja nie stolki padtrymka samich viernikaŭ, kolki ijerarchii, kab možna było pakazać jakraz małacarkoŭnym ludziam: maŭlaŭ, hladzicie — Carkva nas padtrymlivaje. A ludzi ž u bolšaści svajoj usio ž Carkvu «pavažajuć». Ale tak, zdalok.
Čytajcie taksama:
Upieršyniu častka biełaruskich pravasłaŭnych budzie adznačać Kalady 25 śniežnia pa novym styli
Praŭładny śviatar adkazaŭ, što rabić, kali tvaja niaviesta onlifanščyca
