Fota: vecteezy
Vypadki cukrovaha dyjabietu, imavierna, rezka ŭzrastuć na praciahu nastupnych niekalkich dziesiacihodździaŭ. Pavodle acenak novaha daśledavańnia, da 2050 hoda bolš za miljard čałaviek pa ŭsioj płaniecie buduć žyć z hetym chraničnym zachvorvańniem, što prykładna ŭdvaja bolš, čym siońnia. Čakajecca, što raspaŭsiudžanaść dyjabietu budzie asabliva vysokaj u niekatorych častkach Afryki i Blizkaha Uschodu, ale istotny rost moža naziracca ŭ dziasiatkach inšych krain.
Dla tych, chto nie viedaŭ, prostymi słovami dyjabiet vyznačajecca jak chranična vysoki ŭzrovień cukru ŭ kryvi. Zvyčajna heta adbyvajecca praz zboj u vypracoŭcy abo reakcyi na insulin — harmon, jaki dapamahaje pieramiaščać cukar z kryvi ŭ kletki. Ludzi z dyjabietam 1 typu, naprykład, majuć praźmierna «starannuju» imunnuju sistemu, jakaja atakuje kletki, adkaznyja za vypracoŭku insulinu. A ŭ tych, chto pakutuje dyjabietam 2 typu, raźvivajecca ŭstojlivaść da ŭździejańnia insulinu, i ŭ kančatkovym vyniku moža całkam spynicca jaho vypracoŭka, jak tłumačyć Gizmodo.
Dziakujučy lekam i lepšym pryładam dla kantrolu cukru ŭ kryvi dyjabiet bolš nie śmiarotny prysudam, jakim byŭ raniej. Ale heta ŭsio roŭna moža pryvieści da surjoznych uskładnieńniaŭ, takich jak paškodžańnie niervaŭ ci chraničnaja chvaroba nyrak, asabliva pry niapravilnym lačeńni. Dyjabiet taksama časta pavyšaje imaviernaść mnohich inšych zachvorvańniaŭ, u tym liku sardečnych prystupaŭ, insultu i demiencyi. I, pavodle aŭtaraŭ daśledavańnia, ciažar dyjabietu budzie tolki raści.
Daśledavańnie pravodziłasia navukoŭcami z Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME), jaki bazujecca ŭ University of Washington's School of Medicine. Vyniki byli apublikavanyja ŭ kancy červienia ŭ časopisie The Lancet. Dla svaich prahnozaŭ kamanda vykarystała apošnija danyja ź inšaha praciahłaha daśledčaha prajekta Global Burden of Diseases (GBD), jaki taksama kirujecca IHME i sprabuje adsačyć raspaŭsiudžanaść i škodu roznych chvarob.
Pa danych prajekta GBD, u 2021 hodzie va ŭsim śviecie naličvali kala 529 miljonaŭ čałaviek z dyjabietam. Paśla papraŭki na ŭzrost ciapierašniaja raspaŭsiudžanaść u śviecie składaje kala 6,1% chvorych ad usiaho nasielnictva. Ale da 2050 hoda ažno 1,31 miljarda čałaviek buduć mieć tuju ci inšuju formu dyjabietu, jak vyjavili aŭtary.
Samy vysoki ŭzrovień raspaŭsiudžanaści čakajecca ŭ Paŭnočnaj Afrycy i na Blizkim Uschodzie ŭ prahnoznym pamiery 16,8%. Pry hetym amal u pałovie z bolš čym 200 krain śvietu pakazčyki buduć vyšejšymi za 10%.
Chutkija tempy rostu raspaŭsiudžanaści dyjabietu nie tolki vyklikajuć tryvohu, ale i stvarajuć składanuju zadaču dla kožnaj sistemy achovy zdaroŭja ŭ śviecie, asabliva z ulikam taho, što chvaroba taksama pavialičvaje ryzyku išemičnaj chvaroby serca i insultu, jak kažuć aŭtary daśledavańnia.
Čakajecca, što bolš za 95% hetych vypadkaŭ buduć dyjabietam 2 typu. I najbolš značnym faktaram ryzyki, źviazanym z typam 2, nazyvajecca zanadta vysoki indeks masy cieła. Ale i šmatlikija inšyja nie mienš važnyja faktary, u tym liku nizki ŭzrovień fizičnych praktykavańniaŭ, niapravilnaje charčavańnie i hienietyčnaja schilnaść, mohuć upłyvać na ryzyku raźvićcia dyjabietu. Takim čynam, prafiłaktyka abo lačeńnie vypadkaŭ dyjabietu ciapier i ŭ budučyni zapatrabuje šyrokaha palapšeńnia navakolnaha asiarodździa i dastupnaści miedycynskaj dapamohi, na dumku aŭtaraŭ daśledavańnia.
Čytajcie taksama:
Vučonyja: fizičnyja nahruzki praduchilajuć dyjabiet, navat kali da jaho jość mocnaja hienietyčnaja schilnaść
Navukovy praryŭ: insulin možna vypuskać u tabletkach. Raskazvajem, jak heta stała mahčymym
Štodzionnaje spažyvańnie adnoj i toj ža ježy moža vyklikać depresiju
