Učora, 22 kastryčnika, u minskim Pałacy Mastactva adkryłasia vialikaja vystava «Milenium», prymierkavanaja da 1000‑hodździa pieršaj letapisnaj zhadki Litvy. Piša Siarhiej Chareŭski.
Alaksandru Kazulinu i Alaksieju Maračkinu vystava spadabałasia.
Pasoł Litvy Edminas Bahdonas na adkryćci vystupać admoviŭsia.
Vitaju, panovie! Ja Kanstancin Astrožski!
Što skažaš, za apošnija paru tuzinaŭ hadoŭ bolšaść biełarusaŭ pačała ŭvažać Vialikaje Kniastva svajoj nieadjemnaj spadčynaj i padmurkam ciapierašniaje dziaržaŭnaści. Radzima Litva, jakuju my stracili, i da siońnia jość krynicaju natchnieńnia dla tvorcaŭ, dla mastakoŭ i muzykaŭ, dla paetaŭ i aktoraŭ. Jak šmat jaje treba canić, hetuju krynicu natchnieńnia i kalektyŭnaje pamiaci, stała jašče bolš vidavočnym, kali Biełaruś straciła i svoj spradviečny hierb «Pahoniu».
Nie dziva, što adkryćcio takoj maštabnaj mastackaj ekspazicyi ŭ hałoŭnym kulturnym centry stalicy vyklikała vializarnuju cikavać publiki.
Hledačam, jakija nieciarpliva čakali ŭračystaha adkryćcia ekspazicyi, było pradstaŭlena blizu tysiačy mastackich tvoraŭ roznych žanraŭ i vidaŭ — ad fatahrafii da skulptury. Aproč histaryčnych partretaŭ, mapaŭ, ściahoŭ dy vajarskhaha pafasu, čaho i varta było čakać, tut niamała i liryčnych tvoraŭ, časam niečakanych, naciurmortaŭ i piejzažaŭ.Badaj, unikalnym staŭsia i toj fakt, što na hetaj vystavie ekspanujucca pracy nie adnaje supołki, nie adnaho pakaleńnia, a bolš jak 300 roznych aŭtaraŭ. Tut jość tvory usich troch Maračkinych, žyvapiscaŭ Viktara Markaŭca i Valeryja Škaruby, hrafikaŭ Mikoły Kupavy, Uładzimiera Basałyhi i Uładzimiera Višnieŭskaha, skulptury Alaksandra Šaternika i Hienadzia Łojki.
Bolš za toje, asobnuju častku prajektu ŭtvaraje konkursnaja vystaŭka dziaciej «Litva tysiačahadovaja — naš rodny kraj», vyniki jakoj stanuć viadomyja ŭ listapadzie.
Daŭno Pałac mastactva nie bačyŭ takoj jednaści. Hetaja emacyjnaja jednaść, zakliki da jaje šmatkroć hučali padčas uračystych pramovaŭ. Viadomy mastak‑hrafik, Ryhor Sitnica padčas vystupu, ad imia Biełaruskaha sajuza mastakoŭ słušna zaznačyŭ, što hetaja padzieja, 1000‑hodździe Litvy, — našaje supolnaje śviata z susiedziami.Rycary i dudary, charuhvy i miačy… Padčas adkryćcia, pad huki dudaŭ, u susiedstvie z rycarami dy ich damami, adbyłosia ŭručeńnie pamiatnych miedaloŭ ludziam, jakija vyznačylisia ŭ vyvučeńni i ŭsłaŭleńni našaje litoŭskaje spadčyny. Siarod inšych prosta ŭ Pałacy byli ŭhanaravanyja śpiavak, muzyka i nastaŭnik Viktar Skarabahataŭ, piśmieńnik Ryhor Baradulin, mastaki Uładzimir Višnieŭski i Vasil Šaranhovič, historyk Adam Maldzis dy inšyja.
Miedal Michasia Ramaniuka, što prysudzili jamu paśmiarotna, atrymaŭ jahony syn mastak Dzianis Ramaniuk, čyje vilenskija zdymki, što drukavalisia koliś u «Našaj Nivie», taksama pradstaŭlenyja ŭ ekspazicyi. Paśmiarotna ž uznaharodzili i słavutaha mastaka Jaŭhiena Kulika.
Nastroj padčas adkryćcia panavaŭ całkam śviatočny i navat pafasny. Tut byli dypłamaty z roznych krainaŭ, ułučna z pasolstvam Litoŭskaje Respubliki Edminasam Bahdonasam, jaki ź vialikaj cikavaściu razhladaŭ kožny tvor i ščyra dzialiŭsia svaimi ŭražańniami.
Byli palityčnyja i hramadskija dziejačy, miž jakich i Alaksandr Kazulin. Mastaki, historyki, litaratary, teatrały vinšavali adzin adnaho z sapraŭdnym vialikim śviatam.
Śviata ŭžo samaje toje, što jość mahčymaść ukłaści takuju hrandyjoznuju vystavu. A naviedaŭšy jaje, možna skłaści amal dakładnaje ŭjaŭleńnie pra toj mastacki praces, što adbyvajecca siońnia ŭ naša krainie i pra toj kulturny patencyjał, što my jašče majem. A heta aznačaje, što my svaju Litvu jašče nie stracili…
Ekspazicyja budzie doŭžycca da 15 listapada. Siarod inšaha zapłanavanaja taksama raznastajnaja kulturnaja prahrama, ułučna z sustrečami navukoŭcaŭ, mastakoŭ, muzykaŭ.
SCH
27 kastryčnika adbudziecca prezientacyja almanachu «Litva»,
6 listapada — Dzień paezii,
11 listapada — litaraturna‑mastackaja viečaryna «Radzivilijada»,
14 listapada — śpiektakl «Spatkańnie ź Litvoj».
Zavieršycca fest 15 listapada kancertam dudarskaj i kłasičnaj muzyki.
