Abnoŭleny Kodeks ab administracyjnych pravaparušeńniach, jaki siarod inšaha ŭtrymlivaje novaŭviadzieńni i dla kiroŭcaŭ, apublikavany na Nacyjanalnym pravavym partale. Dakumient ustupaje ŭ siłu z 1 sakavika. Jak źviartaje ŭvahu TUT.BY, jość vypadki, kali adkaznaść stała bolš žorstkaj, ale jość i punkty, pa jakich pakarańnie stała bolš libieralnym. Naprykład, u niekatorych vypadkach kiroŭcy zmohuć nie płacić štraf, a abyścisia papiaredžańniem.
Jak heta budzie pracavać?
Za što kiroŭcaŭ «na pieršy raz» prosta papiaredziać…
U novym KaAP jość taki punkt, jak vyzvaleńnie ad administracyjnaj adkaznaści z dapamohaj papiaredžańnia (artykuł 8.3). Havorka idzie ab administracyjnych pravinach, to-bok ab niaznačnych parušeńniach. Zakranie novaŭviadzieńnie i kiroŭcaŭ.
Praŭda, dla taho kab nie płacić štraf, treba vykanać dźvie ŭmovy: kiroŭca pavinien być zhodny z pravaparušeńniem i da hetaha na praciahu hoda takoha ž pravaparušeńnia jon nie ździajśniaŭ.
Voś śpis parušeńniaŭ, za jakija ŭ pieršy raz nie budzie štrafu:
- vykidańnie śmiećcia z transpartnaha srodku;
- adkryćcio dźviarej padčas ruchu;
- niaprojdzieny techahlad;
- niepryšpileny remień biaśpieki abo jazda na matacykle, mapiedzie biez motašlema (jak dla kiroŭcy, tak i dla pasažyra);
- razmova pa mabilnym za rulom;
- parušeńnie praviłaŭ raźmiaščeńnia aŭto na prajeznaj častcy (naprykład, vyjezdu za stop-liniju);
- niepradastaŭleńnie pieravahi inšym udzielnikam darožnaha ruchu (naprykład, niapropusk piešachoda);
- parušeńnie praviłaŭ prypynku i stajanki;
- nie aformlenaja abaviazkovaja strachoŭka;
- parušeńnie PDR piešachodam, viełasipiedystam, kiroŭcam elektrasamakata;
- padača hukavoha sihnała.
A za što ŭ lubym razie aštrafujuć?
Zrazumieła, nie moža iści havorki ab papiaredžańni pry takich surjoznych parušeńniach, jak jazda biez pravoŭ, kiravańnie transpartnym srodkam u stanie ałkaholnaha apjanieńnia, pakidańnie miesca DTZ i hetak dalej.
Akramia hetaha, u KaAP prapisali i inšyja parušeńni, na jakija nie budzie raspaŭsiudžvacca praviła «na pieršy raz — papiaredžańnie». Voś ich pieralik:
- parušeńnie praviłaŭ prajezdu čyhunačnaha pierajezda;
- kiravańnie TS, jakija majuć niaspraŭnaści tarmaznoj sistemy, rulavoha kiravańnia, škłoačyščalnikaŭ (padčas vypadzieńnia apadkaŭ), ź niezapalenymi farami i (abo) zadnimi habarytnymi ahniami (u ciomny čas sutak i (abo) va ŭmovach niedastatkovaj bačnaści);
- ruch sa schavanym numaram;
- parušeńnie chutkasnaha režymu;
- parušeńnie patrabavańniaŭ sihnałaŭ śviatłafora (rehuliroŭščyka);
- parušeńnie praviłaŭ ruchu ŭ žyłych zonach;
- nievykanańnie patrabavańniaŭ darožnych znakaŭ abo raźmietki, parušeńnie praviłaŭ manieŭravańnia albo prajezdu skryžavańniaŭ;
- nievykanańnie patrabavańnia supracoŭnika orhanaŭ unutranych spraŭ ab spynieńni;
- parušeńnie praviłaŭ prypynku i stajanki hruzavoha aŭtamabila, aŭtobusa, traktara, samachodnaj mašyny, pryčepa;
- nie aformlenaja abaviazkovaja strachoŭka (ASAHA) u vypadku DTZ;
- parušeńnie PDR piešachodam, viełasipiedystam, asobaj, jakaja kiruje hruzavym transpartam, abo asobaj, jakaja ŭdzielničaje ŭ darožnym ruchu i nie kiruje TS, što paciahnuła stvareńnie avaryjnaj abstanoŭki.
Papiaredžańnie abo štraf: jak heta budzie pracavać na praktycy?
Raźbiarom navinu na kankretnym prykładzie. Dapuścim, 2 sakavika 2021 hoda kiroŭcu spynić supracoŭnik DAI za toje, što jon nie prapuściŭ piešachoda. Adznačym, avaryjnaj abstanoŭki pry hetym stvorana nie było. Ciapier za heta pahražaje papiaredžańnie abo štraf ad 1 da 5 bazavych vieličyń. Što z hetaha vybrać, vyrašaje kankretny supracoŭnik DAI i niaredka vybiraje mienavita štraf, chaj i ŭ minimalnym pamiery.
Ale z sakavika jon pavinien budzie spačatku pravieryć pa bazie, ci jość za kiroŭcam padobnaje parušeńnie na praciahu apošniaha hoda (heta značyć, z sakavika 2020 hoda). Kali takich faktaŭ nie zafiksavana, to kiroŭcu štrafavać nie buduć, a abmiažujucca papiaredžańniem.
Ale kali hety ž kiroŭca znoŭ nie prapuścić piešachoda, da prykładu, 2 traŭnia, to jamu ŭžo daviadziecca vypłacić štraf. Kali ž kiroŭca pa hetym artykule bolš pryciahvacca na praciahu hoda nie budzie, to źviestki «abnulacca» i pry niapropusku piešachoda ŭmoŭna 3 sakavika 2022 hoda jaho znoŭ prosta papiaredziać.
A jak być sa štrafami «pa listach ščaścia»?
Novaje praviła raspaŭsiudžvajecca i na parušeńni, jakija byli zafiksavanyja srodkami aŭtamatyčnaj fiksacyi. Kali za niejkaje parušeńnie ŭ pieršy raz praduhledžana vyniasieńnie papiaredžańnia, to taki ž pryncyp budzie pracavać i z kamierami. Adzinaje adroźnieńnie: tut nie budzie patrebnaja zhoda z parušeńniem ad kiroŭcy, a sistema sama pravieryć, ci pryciahvaŭsia jon za heta parušeńnie na praciahu apošniaha hoda. U «liście ščaścia» ŭ hetym vypadku dašluć pastanovu z papiaredžańniem.
Naprykład, za parušeńnie praviłaŭ parkoŭki, jakoje budzie zafiksavana kamieraj, u pieršy raz taksama nie buduć štrafavać, a abmiažujucca papiaredžańniem. A voś za pieravyšeńnie chutkaści štraf budzie ŭ lubym vypadku.
Darečy, ciapier paśla źmianieńniaŭ u zakanadaŭstvie fiksavać na kamiery zmohuć nie tolki pieravyšeńnie chutkaści i parkoŭku pad znakam, ale i inšyja parušeńni PDR: prajezd na čyrvonaje śviatło, vyjezd na sustrečnuju pałasu abo pałasu dla ruchu hramadskaha transpartu i hetak dalej. Technična takija mahčymaści byli i raniej, ale ciapier heta prapisali na zakanadaŭčym uzroŭni.
Kali siońnia ździejśniŭ adno parušeńnie, a zaŭtra — inšaje?
Pa novym KaAP vychodzić tak, što ŭ vypadku niekalkich drobnych pravaparušeńniaŭ za kožnaje ź ich u pieršy raz usio roŭna buduć davać papiaredžańnie.
Naprykład, kiroŭca 2 sakavika nie prapuściŭ piešachoda, 5 sakavika razmaŭlaŭ za rulom pa mabilnym, a 10 sakavika pakinuŭ mašynu ŭ nienaležnym miescy. Kali supracoŭnik DAI budzie vyrašać, jak pakarać takoha kiroŭcu za razmovu pa mabilniku, jon budzie hladzieć, ci było mienavita takoje parušeńnie na praciahu hoda. Toje, što niekalki dzion tamu kiroŭcu ŭžo papiaredžvali za inšaje parušeńnie PDR, na hetuju situacyju nie paŭpłyvaje.
Toje ž samaje i ŭ vypadku, kali kiroŭcu, naprykład, spynili za niapropusk piešachoda i tut ža vyjavili, što ŭ jaho niama TA i strachoŭki. Kali na praciahu hoda hetych parušeńniaŭ za im nie ličycca, to za kožnaje ź ich u pieršy raz jon atrymaje papiaredžańnie.
Ci daduć papiaredžańnie, kali drobnaje parušeńnie ździejśniŭ pjany kiroŭca?
U vypadku, kali kiroŭcy spyniać za «pjanuju» jazdu, a pry hetym, naprykład, vyśvietlicca, što ŭ jaho nie aformlena strachoŭka, to za kiravańnie ŭ niećviarozym stanie jaho pakarajuć u zaležnaści ad stupieni apjanieńnia. Nahadajem, novym KaAP praduhledžana hradacyja ŭ vyhladzie dźviuch stupieniaŭ: 0,3—0,8 pramile (100 bazavych i pazbaŭleńnie pravoŭ na 3 hady) i ŭsio, što bolš za 0,8 pramile (200 bazavych i pazbaŭleńnie pravoŭ na 5 hadoŭ).
Što tyčycca adsutnaści abaviazkovaj strachoŭki, to, kali raniej kiroŭcu za heta nie karali, jon atrymaje tolki papiaredžańnie. «Pjanaja» jazda nie budzie niejkaj abciažvajučaj akaličnaściu ŭ dadzienym vypadku.
Jak być, kali zamiest papiaredžańnia DAI vypisała štraf?
U vypadku, kali pa niejkich pryčynach (naprykład, nie było dostupu da bazy) supracoŭnik DAI vypisaŭ štraf zamiest papiaredžańnia, to heta rašeńnie, taksama jak i luboje niezakonnaje rašeńnie, možna budzie abskardzić. Akramia taho, baza danych, kali ŭ jaje buduć unosić pastanovu abo pratakoł ab parušeńni, pavinna budzie «ŭbačyć» hetuju pamyłku.
