Voś i minuŭ Dzień Jozafa Racynhiera, jak skazaŭ ksiondz u kaściole. Samy čas uzhadać mnie pra svaju knižku. Ja jšoŭ u hety dzień vulicami svajho horadu, jakimi chadžu dvaccać piać hadoŭ, ažno dvaccać piać, pałovu žyćcia, abychodziŭ horad. Ja ŭziraŭsia ŭ fasady, u daty na ich, u kryžy na śviatyniach, u čarapičnyja dachi, zrabiŭ niekalki kadraŭ.
Nazva hetaja ŭźnikła ekspromtam, zvyčajna dla knihi trymaješ dźvie-try dobryja, jakija tabie vielmi padabajucca. Tamu ja paźniej vahaŭsia, ci pakinuć jaje? Mo' varta ŭziać z šuflady inšuju, mienš kidkuju, prykładam? Što skazać, mnie spadabałasia, što novy Papa lubić katoŭ, ździviła, što mniški zabaranili jamu zabrać ich u novyja -- papskija apartamenty. Ułasna kažučy, u knizie majoj try bolšyja apaviadańni, u jakich katedralny kaścioł, hadzińnik na zvanicy, vybary Papy, uspryniatyja z adlehłaści. Usie try apoviedy, miž inšym, nadrukavała “Naša Niva”, jak tolki jany byli napisanyja.
Pryznajusia, niačasta davodzicca razmaŭlać z ksiandzami pryvatna. Ale adnojčy ja byŭ u kaściole i my hutaryli ź vikaryjem, jon nie śpiašaŭsia, ja taksama i tamu padumałasia: a čamu b nie pacikavicca ŭ jaho, jak budzie hučać nazva majoj knihi, ci nia zdasca jamu, skažam, nieprymalnaj? I voś ja tłumaču jamu ab čym chaču pačuć jaho mierkavańnie. Jasna, jon nia moh adrazu tak, nia viedajučy źmiestu, naprykład, skazać hruntoŭnaje mierkavańnie. Jon adkazaŭ niapeŭna. “Katy Jozafa Racynhiera”? Heta hledziačy jak pahladzieć, ź jakoha boku… I adrazu raskazaŭ mnie pokazku. Vajna, Krakaŭ, niemiec aryštavaŭ maładoha ksiandza, nastaviŭ na jaho rulu. Ksiondz havoryć jamu: nie zabivaj mianie, bo ja stanu Papam Rymskim u budučyni. Papam? Nu, dobra, a ja tady za taboj…
Znaješ, z ksiandzami lohka razmaŭlać, jany sučasnyja. I pokazki pra siabie mohuć raskazać i nia tolki pra siabie. Voś apošniaja, pačutaja mnoju. Bjucca na miažy palaki ź biełarusami, skažam, u Bruzhach. Abiedzieny pierapynak. Syšlisia razam (jak kaliści pašparty štampavali supolna, jašče zusim niadaŭna), zakuryli. I ŭźnikła hutarka sama saboj na linhvistyčnyja temy: jak hučać słovy pa-polsku i pa-biełarusku. Voda? Vada. Chleb? Chleb. Cukier? Cukar. Sul? Sol. Las? Les. Ziemia? Ziamla. Dzievčyna? Dziaŭčyna. Kurva? Bł… I co, chłopaki, o jedne kurve bijemysie?! Chalera!
Knihi sprava takaja, na biełaruskaj movie pahatoŭ: kolki čytačoŭ jašče znojdziecca, ci nie daviadziecca z časam kaŭbaski na ich u lesie padsmažyć? Internet inšaja reč, jasna. Niejk padličyŭ, sam ździviŭsia: za minuły hod u maje teksty na błohu “Praz haradzienskija akulary” zazirnuli 106 tysiač razoŭ. Ja nie adhukajusia na padziei, ja pišu litaraturny dziońnik, pryblizna ŭ formie ese, tamu mianie nie čytajuć abaviazkova tolki ŭ pieršyja dni, a praciahvajuć i praz paŭhady zazirać, u vyniku teksty pračytvajuć pa 2-3 tysiačy čałaviek i bolej. Knižka lepiej tolki tym, što sam aŭtar moža ŭziać jaje ŭ ruki. Spadziajusia, što j “Katoŭ Jozafa Racynhiera” taksama.
