Statystyka złačynstvaŭ kaža pra toje, što najaŭnaść u krainie śmiarotnaha pakarańnia na pamianšeńnie kolkaści ciažkich złačynstvaŭ nie ŭpłyvaje, tamu Biełarusi nieabchodna ruchacca ŭ bok admieny śmiarotnaha pakarańnia. Pra heta Tut.by zajaviŭ staršynia kamisii Pałaty pradstaŭnikoŭ pa pravach čałavieka, nacyjanalnych adnosinach i srodkach masavaj infarmacyi Hienadź Davydźka.
Siońnia na pasiadžeńni Savieta Pałaty pradstaŭnikoŭ było pryniata rašeńnie ab stvareńni ŭ Nacyjanalnym schodzie rabočaj hrupy pa vyvučeńni pytańnia ab admienie śmiarotnaha pakarańnia, jakuju ŭznačalić Hienadź Davydźka.
Rabočaja hrupa pa pytańni śmiarotnaha pakarańnia ŭ Nacyjanalnym schodzie pracavała z 2010 hoda, ale nazyvałasia jana inakš — «pa vyvučeńni prablematyki śmiarotnaha pakarańnia jak instrumienta pakarańnia». Stvaryli jaje paśla taho, jak u červieni 2009 hoda ad Parłamienckaj asamblei Rady Jeŭropy pastupiŭ ultymatum, što Biełarusi viernuć status śpieczaprošanaha tolki pry ŭmovie admieny śmiarotnaha pakarańnia abo ŭ vypadku ŭviadzieńnia maratoryja na śmiarotnaje pakarańnie.
Jak patłumačyŭ Davydźka, farmuloŭku nazvy rabočaj hrupy vyrašyli źmianić z-za «dziaržaŭnaj ustanoŭki pa humanizacyi zakanadaŭstva».
— Tak, źmieniena nazva rabočaj hrupy, tamu što jość ahulnaja dziaržaŭnaja ŭstanoŭka pa humanizacyi zakanadaŭstva navat da tych, chto pierastupiŭ miežy ahulnadazvolenaha i nie hodny čałaviekam zvacca. Heta adlustravana ŭ naźvie hrupy — «pa pytańni admieny śmiarotnaha pakarańnia», tamu što da hetaha treba imknucca, heta niadobra, kali adzin čałaviek zabivaje druhoha, heta niapravilna, — ličyć Hienadź Davydźka. — Ale hramadskaja dumka, miarkujučy navat pa apošnich prysudach, kali byli asudžanyja zabojcy, na baku dziaržavy.
— Adkul vy viedajecie? Chto pravodziŭ takoje apytańnie?
— Ja viedaju heta, tamu što apytaŭ ludziej. I z taho, jak heta padajecca ŭ ŚMI. Dapuścim, siastra, jakaja viedała pra złačynstva, robić niejkija pramovy, sprabuje ačałaviečyć, stvaryć hramadskaje mierkavańnie, što heta niadobra [śmiarotnaje pakarańnie]. Ja baču ŭ hetym anhažavanaść i tendencyjnaść. Ale tym nie mienš my pavinny ruchacca ŭ hetym rečyščy. Ja razumieju, što admiena śmiarotnaha pakarańnia ŭ imidžy krainy budzie niešta značyć dla niekatorych zachodnich struktur. Choć mnie hłyboka niepryjemna, što jany nie pradjaŭlajuć takija pretenzii da inšych całkam cyvilizavanych krain, takich jak ZŠA, Japonija. Ale, ź inšaha boku, vyvučeńnie statystyki nie supakojvaje: najaŭnaść abo adsutnaść śmiarotnaha pakarańnia na kryminahiennuju abstanoŭku nie ŭpłyvaje. Z hetaha naša rabočaja hrupa budzie rabić vysnovy.
Na dumku Davydźki siońnia tyja, chto «siadziać na kanapie z hamburhieram», kažuć pra čałavieka, asudžanaha na śmiarotnaje pakarańnie, «jak pra achviaru dziaržavy». Deputat z takim mierkavańniem nie zhodny.
— Ja b chacieŭ, kab havaryli pra złačyncu, jak pra nieludź, jaki ździejśniŭ niešta niečałaviečaje. Ale kali my havorym pra śmiarotnaje pakarańnie, my, u pieršuju čarhu, havorym pra mahčymaść sudovaj pamyłki. Tamu śmiarotny prysud pavinien być adterminavany na niekalki hadoŭ, nielha śpiašacca. Albo treba śmiarotnaje pakarańnie admianić i stvaryć takija ŭmovy, pry jakich śmiarotnaje pakarańnie złačyncu budzie zdavacca vyratavańniem. Ale tut ustupajuć u siłu pravy čałavieka — my nie majem prava ździekavacca z žyvoha čałavieka. Dla ŭsich pakazčyk Brejvik i jaho trochpakajovy turemny numar i mahčymaść atrymlivać u turmie adukacyju. Ale my, napeŭna, da hetaha jašče nie daraśli, abo, naadvarot, my značna bolš cyvilizavanaja dziaržava, — ličyć Davydźka.
