Ranicaj 11 listapada niekalki socień studentaŭ pryvatnaha Minskaha inavacyjnaha ŭniviersiteta sabralisia na akcyju pratestu. Chłopcy i dziaŭčaty aburylisia tym, što ŭniviersitetu nie praciahnuli akredytacyju i ŭsio idzie da taho, što davučvacca studenty MIU buduć u inšych VNU.
Akcyju pratestu zładzili sami studenty. Jany papiaredzili pra heta rektara Mikałaja Sušu.
«Naša Niva» źviazałasia sa studentam Fiodaram Bahdanavym, jaki faktyčna i staŭ arhanizataram zabastoŭki.
Fiodar Bahdanaŭ.
Bahdanaŭ vučycca na čaćviortym kursie — fakultet kamunikacyj i prava, śpiecyjalnaść «pravaznaŭstva». Čaćviorty kurs — apošni, viasnoju Bahdanavu treba pisać dypłom.
«Ja starasta hrupy, adpaviedna, uzajemadziejničaju z dekanatam. I voś ja daviedaŭsia ŭ dekanacie, što MIU nie praciahvajuć akredytacyju.
Ja napisaŭ u čat svajoj hrupy, što my źbirajemsia na zabastoŭku, kab vykazać svaju hramadzianskuju pazicyju, što niespraviadliva, na našu dumku, zakryvajuć univiersitet. Ja bačyŭ dakumient u dekanacie — padstavy, na jakich univiersitet nie akredytoŭvajuć, u dakumiencie nie ŭkazanyja.
Ja paprasiŭ pierasłać hetaje paviedamleńnie studentam inšych hrup, — kaža Fiodar. — Dalej jaho pačali pierasyłać, i heta ŭžo nie ja raskručvaŭ. Paśla jano samo raspaŭsiudziłasia dalej, trapiła i da Niechty, i ŭ Tutbaj…»
Jon nastojvaje: zabastoŭka — inicyjatyva studentaŭ. Jany sami arhanizavali jaje, heta nie zahad ci prośba administracyi MIU.
«Heta ja zaklikaŭ studentaŭ sabracca. Usie adhuknulisia, ja navat sam ździviŭsia, što stolki čałaviek padtrymała. Było čałaviek 600, napeŭna. Moža, i bolš», — kaža Bahdanaŭ.
Płakaty, jakija studenty malavali, taksama prydumali jany sami.
«Kali abmiarkoŭvali płakaty, ja skazaŭ: ahučvajcie toje, što vy chočacie ahučyć», — tłumačyć Fiodar.
Na adnym z płakataŭ nadpis «MIU nie prajšoŭ akredytacyju ci ideałohija nie taja?». Hety płakat malavaŭ ułasnaručna Bahdanaŭ.
«Tut sprava navat nie ŭ ideałohii MIU. Prosta… U nas ministr adukacyi ŭ Biełarusi — ideołah i kamunist, razumiejecie? I cikava daviedacca: my sapraŭdy nie prajšli akredytacyju ci, moža, nie padyšli pa ideałohii? Ja mieŭ na ŭvazie hety sens, — raskazvaje Bahdanaŭ. —
Mnie piersanalna padałosia, što prablema nie ŭ jakaści viedaŭ studentaŭ. Kantrol adukacyi pryjazdžaŭ da nas z kamisijaj, i ja viedaju, što studenty pakazali dobryja vyniki. Tamu tut, napeŭna, pryčyna ideałahičnaja, inšaj ja prosta nie baču.
Bo naša VNU nie dziaržaŭnaja. Šmat jakija mohuć uźniknuć pytańni. Mo vyrašyli, što kali ty nie dziaržaŭny, to ty i nie łajalny? Chacia sam ja anijakaj niełajalnaści ŭ našaj VNU nikoli nie zaŭvažaŭ.
Adzinaje, što ŭ nas nikoli nie było prymusaŭ. Nas nie zhaniajuć na mierapryjemstvy, nie prymušajuć chadzić na chakiej. U nas nie staviać zalik za toje, što ty schadziŭ na štości ŭ jakaści masoŭki. U nas uvohule niama zalikaŭ aŭtamatam.
Navat ja ŭdzielničaŭ u alimpijadzie pa fiłasofii — mnie pastavili 10 bałaŭ, ale ž daviałosia paśla, jak i inšym, zdavać ekzamien. A ŭsie ekzamieny ŭ nas zdajuć na kampjutary — zalik «za pryhožyja vočy» ŭ nas taksama nie staviać».
Fiodar kaža, što ahułam u MIU vučycca 1670 čałaviek. Śpiecyjalnaściaŭ šmat, akredytacyju nie praciahvajuć tolki ŭ 5 śpiecyjalnaściaŭ. Ale ž mienavita na hetych śpiecyjalnaściach vučycca absalutnaja bolšaść studentaŭ, 1600 čałaviek. To-bok kali akredytacyju sapraŭdy adbiaruć, u MIU zastaniecca 70 studentaŭ.
«Hałoŭnaja biada — my nie viedajem, čamu nie praciahvajuć akredytacyju. Jak kaža dekan, u dakumiencie ŭkazana prosta, što «padstaŭ praciahnuć akredytacyju niama». Viadoma, što ŭ kamisii byli pretenzii da papiarovaj biblijateki: maŭlaŭ, u nas nie chapaje adpaviednaj litaratury. Ale ŭ nas jość elektronnaja biblijateka, dzie možna znajści ŭsie patrebnyja vydańni. Tamu tut prablemy ja taksama nie baču», — dzielicca dumkami Fiodar Bahdanaŭ.
Apłata navučańnia ŭ MIU mienšaja, čym u dziaržaŭnych VNU, kaža Bahdanaŭ. Jon užo apłaciŭ vučobu za ŭvieś hod.
Ale ž jak budzie vyrašacca hrašovaje pytańnie, kali studentam pryjdziecca pieravodzicca ŭ inšyja VNU? MIU budzie viartać hrošy?
Bahdanaŭ kaža, što adkazu na hetaje pytańnie pakul niama.
«Ja nie viedaju, što budzie z hrašyma. Ministr adukacyi nibyta skazaŭ, što ŭsich studentaŭ pieraviaduć, chaj jany nie pieražyvajuć. Ale ž našy studenty nie chočuć nikudy pieravodzicca. Pryjdziecca ž pierazdavać akademičnuju roźnicu, heta značyć znoŭ zdavać ekzamieny, jakija ŭžo zdavali ŭ MIU, — tłumačyć Fiodar Bahdanaŭ. — Ale kali b nie treba było zdavać akademičnuju roźnicu, to ja b usio roŭna byŭ suprać pieravodu ŭ inšy ŭniviersitet. Mnie padabajecca MIU, tut dobry kalektyŭ, dobraje navučańnie, ja prychodžu siudy z zadavalnieńniem. Tut ja baču, kudy iduć maje hrošy: čysty dvor, stadyjon, kampjutar i mikrafony ŭ kožnaj aŭdytoryi, try kaviarni, stałovaja… Umovy jeŭrapiejskija, na maju dumku. Studentam tut padabajecca».
Spačatku studenty źbiralisia bastavać biesterminova. Paźniej pamianiali rašeńnie.
«Vyrašyli, što zaniatki praciahvajucca, univiersitet funkcyjanuje. Studenty buduć spakojna chadzić na pary. A starasty atrymali dazvoł na svabodnaje naviedvańnie, bo my budziem składać pietycyju. Moža być, nakirujem jaje ŭ Minadukacyi… Pakul dakładna nie skažu navat pra źmiest pietycyi, bo jaje składajuć sami studenty, usio heta budzie jašče abmiarkoŭvacca, — kaža Bahdanaŭ. — Taksama VNU padaje apielacyju, kab kantrol jakaści adukacyi pierahladzieŭ svajo rašeńnie ab admienie našaj akredytacyi. Kali ŭsio budzie dobra — to dobra. Kali nie — to budziem dumać, što rabić dalej».
