Cikavaja piersona była zarehistravanaja ŭ jakaści kandydata pa Bresckaj-Uschodniaj akruzie №3. Heta nastaŭnica bazavaj škoły ŭ vioscy Jackavičy Śviatłana Łysienka. Joj usiaho 23 hady, dziaŭčyna vyłučajecca ni ad BRSM, ni ad palityčnych partyj. Najchutčej, što heta taki ramantyzm u palitycy. Pra siabie i svaju prahramu Łysienka raskazała ŭ razmovie z «Našaj Nivaj».
«Naša Niva»: Vam usiaho tolki 23 hady, vy idziacie na vybary sami pa sabie, nie ad palityčnaj partyi, a šlacham zboru podpisaŭ. Čamu rašylisia na taki krok?
Śviatłana Łysienka: Ja naradziłasia i advučyłasia ŭ Biełarusi. Naša kraina mnie dała šmat čaho. Biełaruś moža hanarycca svajoj biaśpiekaj, spakojem, dobrazyčlivym narodam. I ja chaču praciahvać tut žyć dalej, nikudy nie źjazdžać. Tym nie mienš, ja baču, što ŭ Biełarusi jość i prablemy.
Kab ich vyrašć, patrebny novy pohlad maładoha pakaleńnia. Kab moładź nie chacieła źjechać, a dumała, jak raźvivać našu krainu. Mienavita tamu ja liču, što ŭ parłamiencie pavinna być miesca dla ludziej roznych uzrostaŭ i prafiesij. U Pałacie pradstaŭnikoŭ pavinien być małady, inicyjatyŭny deputat, tolki tak my zmožam udaskanalvać našu krainu ŭ imkliva źmienlivym śviecie.
«NN»: Niekatoryja miarkujuć, tuju rolu, pra jakuju vy kažacie, adviali «Mis Biełaruś» Maryi Vasilevič.
SŁ: Tak, ja viedaju, što jana taksama kandydat. Ź jaje intervju ja zrazumieła, što jana ličyć parłamient vielmi važnym instytutam u dziejnaści krainy. Ja radujusia, što maładyja ludzi imknucca ŭdzielničać va ŭsim hetym. Ciapier uzrost parłamientaroŭ prykładna adnolkavy, ja liču, što jaho treba razbavić, kab pradstaŭlać intaresy ŭsich płastoŭ nasielnictva.
«NN»: A ź jakimi prapanovami vy idziecie na vybary?
SŁ: Ja pracuju ŭ škole nastaŭnicaj, heta vioska Jackavičy Bresckaha rajona. Mnie, jak nastaŭnicy, bačnyja prablemy ŭ sistemie adukacyi. Intaresy školnika pavinny ŭličvacca najpierš, raźvivać jaho zdolnaści, ale, na žal, heta robicca daloka nie zaŭsiody, tym samym prapadajuć talenty.
Kožny vučań pavinien mieć mahčymaść pahłyblena vyvučać patrebnyja pradmiety ad rańniaha ŭzrostu, bo prafiesijanały rychtujucca z malenstva. Nieabchodna pavysić status nastaŭnika. Časta možna pačuć, što siońnia adukacyja nie na takim vysokim miescy, jak było raniej. Maładyja nastaŭniki sychodziać sa škoły, nie chočuć tam pracavać.
«NN»: Treba bolšyja zarobki?
SŁ: Jak minimum, ja liču, što treba spynić źnižać prachadnyja bały na piedahahičnyja śpiecyjalnaści. Nu nie moža čałaviek, jaki nabiraje na testavańni 3 bały sa 100 stać dobrym śpiecyjalistam u svajoj śfiery. Było b niakiepska zrabić usiu adukacyju ŭ našaj krainie biaspłatnaj. Sapraŭdy, u sučasnym śviecie vyšejšaja adukacyja nie jość abaviazkovaj. Važna, kab čałaviek, jaki sapraŭdy choča atrymać vyšejšuju adukacyju i stać dobrym prafiesijanałam, padychodziŭ da hetaha z rozumam. Chacia ja razumieju, što ŭ 18 hadoŭ abrać prafiesiju na ŭsio žyćcio vielmi składana.
Karaciej, maja prapanova prostaja: zrabić adukacyju biaspłatnaj, ale kab tudy było ciažka pastupić. Heta pavysić i jakaść adukacyi, i jakaść vypusknikoŭ.
«NN»: Raskažycie pra svaju pracu.
SŁ: Ja pracuju ŭžo treci hod. Raźmierkavańnie ŭ mianie skončyłasia, ale ja zastałasia ŭ hetaj samaj škole. Ja skončyła BDPU, pa adukacyi nastaŭnica matematyki i infarmatyki. Jość u mianie taksama paru hadzinu fiziki. Sprava ŭ tym, što škoła vielmi maleńkaja — usiaho 32 vučni. U kłasach ad 2 da 6 dziaciej. Žyvu ja ŭ Breście, kožny dzień jezdžu maršrutkaj. Čas u darozie ŭ adzin bok — kala 40 chvilin.
«NN»: Raskažycie pra zbor podpisaŭ. Chutka atrymałasia sabrać tysiaču?
SŁ: Zbor podpisaŭ prajšoŭ lohka. Ludzi chacieli parazmaŭlać, ździŭlalisia, kali daviedvalisia, što kandydatkaj źjaŭlajusia mienavita ja. Uzrost ich, darečy, absalutna nijak nie spyniaŭ. Pikietaŭ my nie vystaŭlali, chadzili pa kvaterach. Usiaho źbirała čałaviek 6—8.
«NN»: Heta značyć, što kožnamu treba sabrać bolš za 100 podpisaŭ.
SŁ: Zdajecca, što my źbirali kala 10 dzion. Kaniečnie, dzień na dzień nie papadaje. Moj rekord byŭ 91 podpis za dzień. Dziaŭčyna z hrupy Dzijana adnojčy sabrała 73 podpisy. Kožny ŭ vychadny dzień źbiraŭ kala 50 podpisaŭ.
U budnija, kaniečnie, było mieniej. Bo my źbirali tolki ad 18 da 21. Nichto admysłova dla hetaha adpačynkaŭ na pracy nie braŭ.
«NN»: Vy vierycie, što možacie stać deputatkaj?
SŁ: Kaniečnie!
«NN»: Nie dumajecie, što ŭsio daŭno vyznačana, chto trapić u parłamient?
SŁ: My nie možam śćviardžać, što heta praŭda. Ja liču, što abiraje narod.
My havaryli ludziam, kab jany abaviazkova prychodzili na vybary, abirali kandydata, jaki najbolš adpaviadaje ich pohladam. Piensijaniery kazali, što zaŭsiody chodziać na vybary. Byli ludzi, jakija chacieli pahavaryć, kab ja pačuła pra ich prablemy. Šmat što ŭklučyła ŭ svaju prahramu. Ja liču, što vybary ŭsio ž u našaj krainie jość i treba, kab ludzi chadzili na hałasavańnie.
«NN»: Što ludziej chvaluje ŭ Breście? Moža, akumulatarny zavod?
SŁ: Pra akumulatarny zavod ja čuła. Česna, nie vychodziła na mitynhi, kali ludzi išli karmić hałuboŭ. Ale ja za zabaronu pradpryjemstvaŭ, jakija zabrudžvajuć ekałohiju ŭ blizkaści ad nasielenych punktaŭ.
Kali ŭžo kazać pra kankretny hety akumulatarny zavod, to jość hrupa ludziej, jakaja pratestuje suprać jaho. Vybrać kahości ź ich, kab jany pajšli na zavod, uziali tam proby, i kali norma vykidaŭ budzie ŭ paradku, to niachaj zavod pracuje. Kali takoha nie budzie, to zavod nie moža funkcyjanavać.
«NN»: Što jašče chvaluje ludziej?
SŁ: Usie za padniaćcie ekanomiki ŭ krainie. Ja vystupaju za padtrymku małoha i siaredniaha biznesaŭ. Heta asnova luboj raźvitaj dziaržavy. U nas šmat stratnych pradpryjemstvaŭ. Było b dobra, kab ich pradali pryvatnikam. Tady dziaržava atrymaje hrošy z prodažu i pastajanna budzie atrymlivać padatki, a nie tolki tracić hrošy na ich utrymańnie. Chaciełasia b pavysić inviestycyjnuju pryvabnaść krainy.
«NN»: Jak školnaja administracyja pastaviłasia, što vy idziecie na vybary?
SŁ: Nasamreč stanoŭča. U nas nie takaja vialikaja administracyja, bo niama zavučaŭ pa vychavaŭčaj i vučebnaj rabocie, a tolki dyrektar. Jon padtrymaŭ, razumieje, što moładź pavinna raźvivacca. Nie było nijakich kasych pohladaŭ.
«NN»: Vy nie ad BRSM idziecie?
SŁ: Nie-nie, ni ad BRSM, ni ad prafsajuza. Sama pa sabie.
«NN»: Chto vy pa palityčnych pohladach?
SŁ: Niama takich partyj, jakija b całkam adpaviadali maim pohladam. Heta nie tak i važna, hałoŭnaje, što deputat pavinien unikać u prablemy ludziej, rašać ich pytańni.
«NN»: Vy prychilnica intehracyi z Rasijaj ci Jeŭrasajuzam?
SŁ: Ja prychilnica suvierenitetu našaj krainy, tamu nie vystupaju za intehracyju ni ź ES, ni z Rasijaj.
«NN»: Jak vy staviciesia da asoby Alaksandra Łukašenki?
SŁ: Liču, što prezident vykonvaje ŭsio, što i musić rabić. Ja nie budu vykazvacca ni za, ni suprać. Heta absalutna nie ŭ maich paŭnamoctvach. Jon vystupaje tolki za raźvićcio krainy i jaje dabrabytu.
«NN»: Jakoje ŭ vas staŭleńnie da biełaruskaj movy?
SŁ: Vydatna staŭlusia, chacia sama kiepska viedaju. Sprava ŭ tym, što ŭ škołach biełaruskaja mova vyvučajecca nie na samym vysokim uzroŭni. Heta vielmi pryhožaja mova, ja b chacieła joj volna vałodać i kab hramadzianie havaryli pa-biełarusku.
«NN»: Jość u palitycy ludzi, jakimi vy zachaplajeciesia?
SŁ: Dumaju, što niama. Jość ludzi, za jakimi ja naziraju ŭ sacsietkach, na jutubie. U Rasii jość taki, napeŭna, apazicyjanier Alaksiej Navalny. Mnie cikavyja jahonyja palityčnyja pohlady, a ŭ Biełarusi nikoha takoha niama. Kali na kahości raŭniacca palityčna, to tolki na Navalnaha.
