Amal pa ŭsioj Biełarusi. Kanadski sumnik, abo załatarnik, zasvojvaje biełaruskija ziemli. Hety invaziŭny vid niasie pahrozu tutejšym vidam fłory i faŭny, a jaho pyłok — mocny alerhien.
Pryhožyja załatyja paletki — heta vynik akupacyi sumnikam tych učastkaŭ, dzie raniej mahli raści zvykłyja nam raśliny, jak dzikija, tak i sielskahaspadarčyja kultury. Sumnik vyciaśniaje adsiul i mnohija vidy žyvioł, jakija žyli tam raniej.
Kanadski sumnik
Kanadski sumnik byŭ zaviezieny ŭ Jeŭropu z Paŭnočnaj Amieryki ŭ XVII stahodździ jak dekaratyŭnaja raślina. U Biełarusi jon źjaviŭsia ŭ siaredzinie minułaha stahodździa.
Mienavita z kvietnikaŭ raślina i trapiła ŭ dzikuju pryrodu. U nas hety vid nie maje raślin-kankurentaŭ, jak niama i nasiakomych, jakija b im žyvilisia. Bolš za toje, karani sumnika vypracoŭvajuć inhibitary — rečyvy, jakija zaminajuć rostu inšych raślin. Pry hetym kožny kust sumnika daje da 100 tysiač siemak.
Tamu vielmi chutka kanadski sumnik raspaŭsiudžvajecca na vialikija terytoryi, vyciaśniajučy adtul zvykłyja vidy fłory i faŭny, i takim čynam całkam źmianiaje ekasistemu i źnižaje bijaraznastajnaść.
U Biełarusi kanadski i padobny na jaho hihancki sumnik uradam uklučanyja ŭ pieralik invaziŭnych raślin, ź jakimi treba zmahacca. Zvyčajny sumnik, biełaruski vid, nie vielmi padobny da svaich amierykanskich rodzičaŭ i nikoli nie zajmaje vialikija płoščy, jak jany.
Ale štohod ludzi sadziać kanadski sumnik na leciščach i navat na kłumbach u centry Minska! Što rabić?
Jak zmahacca z kanadskim sumnikam?
Kanadski sumnik i šalony ahurok
Kali vy ŭbačyli ŭčastak, dzie raście kanadski sumnik, sfatahrafujcie i napišycie elektronny zvarot praz sajt svajho abłasnoha ci Minskaha haradskoha kamiteta Minpryrody z prośbaj pryniać miery pa spynieńni raspaŭsiudu invaziŭnaha vidu raślin. Inśpiektary abaviažuć ziemlaŭłaśnikaŭ pryniać patrebnyja miery ŭ kankretnyja terminy.
Taksama maksimalna dakładna paviedamicie pra miesca, dzie raście kanadski sumnik i inšyja invaziŭnyja vidy, a taksama pra płošču terytoryi, jakuju jany zajmajuć, u Instytut ekśpierymientalnaj bataniki pa telefonach: 8 (017) 284-14-70, 284-20-17, 284-20-25. Hety Instytut ažyćciaŭlaje detalnaje kartavańnie łakalizacyi invaziŭnych vidaŭ raślin na terytoryi Biełarusi.
Ni ŭ jakim razie nie vysadžvajcie kanadski sumnik, nie spryjajcie jaho raspaŭsiudu. Tłumačcie susiedziam!
Źniščyć jaho nie tak lohka.
Kali treba źniščyć 10-20 kustoŭ — ich možna vykapać z kareniščam.
Kali kasić kanadski sumnik u pieršaj pałovie lipienia, to praz try hady jon źniknie taksama.
«Hałoŭnaja biada ad invaziŭnych vidaŭ — jany zachoplivajuć ziemli i vyciskvajuć našy rodnyja vidy. Akramia sumnikaŭ heta jašče nie adzin dziasiatak raślin, ale ŭrad aficyjna pryznaŭ invaziŭnymi tolki siem! Raim staracca sadzić na leciščy biełaruskija vidy kvietak, nie sadzić tyja, jakija dobra rastuć i pa-za harodam (heta taksama patencyjna invaziŭnyja) — naprykład kiślica nasturkapadobnaja: fijaletavyja listočki, žoŭtyja kvietki. Da mianie jany ŭvieś čas pieralazajuć ad susiedziaŭ praz zabor, a niadaŭna bačyŭ jaje uzdoŭž darohi ŭ lesie. Kali vy ŭbačyli niejkija dekaratyŭnyja ci invaziŭnyja raśliny ŭ pryrodzie — źniščajcie, pakul ich mała!», -
kaža Alaksandr Vinčeŭski, dyrektar APB.
