Hihancki pacuk, namalavany sa słovaŭ navukoŭcaŭ. Vyjava Velizar Simeonovski, The Field Museum
«Novy vid sysunoŭ sapraŭdy vielmi dziŭny — vielizarny, prosta hihancki pacuk. Heta pieršy vid pacukoŭ, vyjaŭleny za apošnija 80 hadoŭ na Sałamonavych vyspach, ślady jakoha navukoŭcy biespaśpiachova šukali ŭvieś hety čas», — raspaviadaje Tajran Lejviery z Palavoha muzieja Čykaha (ZŠA).
Pieršyja vandroŭcy, jakija trapili na trapičnyja vyspy Karybskaha mora i Indyjskaha akijana, časta raskazvali ŭ svaich uspaminach pra toje, što na hetych kavałkach sušy žyvuć niezvyčajna bujnyja i ahresiŭnyja pacuki i inšyja hryzuny, jakija pa pamierach nahadvajuć katoŭ i sabak, a nie svaich surodzičaŭ ź Jeŭropy.
Bolšaja častka hetych «miehapacukoŭ», jak raspaviadajuć navukoŭcy, vymierła paśla taho, jak na vyspy pryjšła cyvilizacyja sa svaimi niaźmiennymi atrybutami — masavymi vysiečkami drevaŭ, sabakami i inšymi svojskimi žyviołami, zdolnymi łavić i jeści hryzunoŭ. Pa padlikach hienietykaŭ, tolki za pieršyja dva stahodździ kałanizacyi Amieryki jeŭrapiejcy źniščyli dva dziasiatki vidaŭ takich pacukoŭ.
Na Sałamonavych vyspach, jak raspaviadaje Lejviery, z daŭnich časoŭ isnuje lehienda ab hihanckich pacukach, jakija viaduć utojlivy ład žyćcia i dasiahajuć sapraŭdy rekordnych pamieraŭ: pa raskazach miascovych žycharoŭ — da 50 santymietraŭ u daŭžyniu. Navukoŭcy ŭžo bolš za 80 hadoŭ sprabujuć znajści «viku», jak nazyvajuć pacuka abaryhieny, adnak da hetaha času vyjavić hetuju mifičnuju istotu nie ŭdavałasia.
Pa słovach zaołaha, jon sam prymaŭ udzieł u biasplonnych pošukach, a niadaŭna pačaŭ sumniavacca ŭ tym, što «vika» sapraŭdy isnuje, i schilaŭsia da dumki, što miascovyja žychary ličyli zvyčajnych čornych pacukoŭ asobnym vidam i prypisvali im niezvyčajnyja ŭłaścivaści.
Nieŭzabavie paśla hetaha jamu paščaściła: špacyrujučy pa lesie, navukoviec ubačyŭ pacuka, jaki vypaŭzaŭ z-pad niadaŭna pavalenaha dreva. Jaho niezvyčajna bujnyja pamiery i ŭnikalnaja budova čerapa adrazu padkazali zaołahu, što jon maje spravu z novym vidam sysunoŭ.
Hety pacuk, jaki atrymaŭ imia Uromys vika, sapraŭdy akazaŭsia vielmi bujnym hryzunom — kala kiłahrama vahoj i prykładna 45 santymietraŭ u daŭžyniu. Takija vialikija pamiery, jak miarkujuć navukoŭcy, mohuć być abumoŭlenyja niezvyčajnaj dyjetaj hetaje ŭžo nie mifičnaje istoty: «vika» siłkujecca kakosavymi arechami, prahryzajučy škarłupińnie i vyjadajučy miakać.
Składanaści z vyjaŭleńniem pacuka, jak tłumačyć Lejviery, źviazanyja z tym, što jon žyvie nie na ziamli, jak amal usie astatnija pacuki, a na halinach dreŭ i vielmi redka spuskajecca ŭniz. Jak miarkuje navukoviec, prodki pacuki trapili na Sałamonavy vyspy hetak ža, jak i mnohija inšyja «miehakrysy», — šlacham impravizavanaha «raftynhu», padarožničajučy na stvałach dreŭ, vykinutych u mory rekami Azii ci Aŭstralii.
Jak i mnohija inšyja žychary trapičnych vyspaŭ, Uromys vika, pa słovach zaołaha, chutčej za ŭsio adrazu patrapić u Čyrvonuju knihu jak vid, jakomu pahražaje vymirańnie, bo jaho papulacyja nievialikaja, a na vostravie Vanhunu, dzie Lejviery natyknuŭsia na mifičnuju žyviołu, pravodziacca vysiečki lasoŭ. Navukoŭcy spadziajucca, što ŭłady archipiełaha nieŭzabavie prymuć miery pa abaronie hetaha novaha vidu pacukoŭ.
