Nie tak daŭno stała viadoma, što biełaruski telekanał STB stanie pieršaj ahulnanacyjanalnaj biełaruskaj telekampanijaj, jakaja budzie viaščać u farmacie HD.
STB nie budzie pieršym biełaruskim HD-kanałam. Niekatoryja biełaruskija rehijanalnyja telenakały ŭžo pierajšli ŭ HD-farmat, adnak STB stanie pieršaj ahulnanacyjanalnaj kampanijaj, jakaja heta zrobić.
A bolšaść inšych biełaruskich telekanałaŭ nie tolki nie majuć HD-viersii, ale navat dahetul viaščajuć u starym farmacie 4:3 zamiest 16:9 (u tym liku, usie telekanały Biełteleradyjokampanii).
«Naša Niva» vyśvietliła, što takoje HDTV, kali i ŭ jakoj kolkaści takija kanały pačali źjaŭlacca ŭ śviecie, jakija jašče isnujuć standarty telebačańnia vysokaj vyraznaści i čamu źjaŭleńnie pieršaha biełaruskaha ahulnanacyjanalnaha HD-kanała tolki ŭ 2017 hodzie źjaŭlajecca jaskravym pakazčykam technałahičnaj adstałaści i zaniadbanaści biełaruskaha dziaržaŭnaha TB.
Što takoje HDTV i čym jano adroźnivajecca ad zvyčajnaha telebačańnia?
Abrevijatura HDTV (High-Definition Television) aznačaje standarty telebačańnia vysokaj vyraznaści ŭ paraŭnańni sa standartnym telebačańniem (SDTV).
Standartnaje telebačańnie SDTV — heta toje, što kožny z nas bačyć, kali ŭklučaje luby biełaruski telekanał. SDTV maje razroźnieńnie 720x576 i «kłasičnyja» suadnosiny bakoŭ 4:3. Ale ŭ apošniaje dziesiacihodździe bolšaja častka telekanałaŭ, navat tych, jakija viaščajuć u standartnaj jakaści (a nie ŭ HD), pierajšła na viaščańnie z suadnosinami 16:9. Naprykład, kanał ANT tranśluje svaje prahramy ŭ standartnaj jakaści, ale z suadnosinami 16 na 9. Heta źviazana z šyrokim raspaŭsiudžvańniem šyrokafarmatnych televizaraŭ u apošnija hady, tamu što ŭ pierśpiektyvie ŭsio telebačańnie pavinna pierajści ŭ HD-farmat, dzie suadnosiny bakoŭ 16:9 źjaŭlajucca standartnymi. Ale bolšaść biełaruskich telekanałaŭ (u tym liku kanały Biełteleradyjokampanii) dahetul viaščajuć u «archaičnym» farmacie 4 na 3, što robić prahlad takich kanałaŭ niazručnym na sučasnych televizarach.
Telebačańnie HD maje bolšyja pamiery vyjavy ŭ piksielach. Pad HD na siońniašni dzień razumiejecca tranślacyja z razroźnieńniem 1280x720 albo 1920x1080 piksielaŭ.
Raspaŭsiudžvańnie ŭ śviecie
Pieršyja ekśpierymientalnyja tranślacyi telebačańnia vysokaj vyraznaści pačalisia ŭ Japonii jašče ŭ 70-ja hady dziaržaŭnaj telekampanijaj NHK, a rehularnyja tranślacyi pačalisia ŭ 1985 hodzie. U ZŠA rehularnaje HDTV źjaviłasia ŭ 1996 hodzie. U Jeŭropie rehularnaje telebačańnie vysokaj vyraznaści źjaviłasia jašče paźniej — u 2004 hodzie ŭ Bielhii pačaŭ tranślacyju telekanał Euro1080 HD1.
Pastupova HD-telekanały pačali źjaŭlacca pa ŭsim śviecie, u tym liku va Uschodniaj Jeŭropie. Pieršyja kanały ŭ HD-jakaści źjavilisia ŭ Polščy i Litvie ŭ 2008 hodzie, va Ukrainie i Łatvii ŭ 2012 hodzie. U Rasii pieršyja płatnyja HD-kanały pačali źjaŭlacca jašče ŭ 2007 hodzie, ale ahulnadastupnyja fiederalnyja kanały pierajšli na razroźnieńnie 1080 piksielaŭ taksama ŭ 2012 hodzie.
Kolkaść HD-kanałaŭ za apošnija hady ŭ susiednich krainach imkliva ŭzrastała. Naprykład, va Ukrainie na siońniašni dzień užo kala 30 kanałaŭ viaščajuć u farmacie HD. Siarod ich kanały na rozny hust: płatnyja i biaspłatnyja; kabielnyja, spadarožnikavyja i efirnyja; ahulnyja i tematyčnyja. Toje, što pieršy ahulnanacyjanalny HD-telekanał źjavicca ŭ Biełarusi tolki ŭ 2017 hodzie, źjaŭlajecca krasamoŭnym indykataram technałahičnaj adstałaści biełaruskaha telebačańnia.
Jakija jašče standarty isnujuć?
HDTV — daloka nie samy apošni i sučasny standart telebačańnia. U raźvitych krainach viaducca raspracoŭki telebačańnia zvyšvysokaj vyraznaści (Ultra HDTV). Ultra HD — heta telebačańnie z razroźnieńniem 4K (3840 na 2160 piksielaŭ) ci 8K (7680 na 4320 piksielaŭ). Biassprečnym lidaram u raspracoŭkach hetych standartaŭ znoŭ źjaŭlajecca japonskaja dziaržaŭnaja telekampanija NHK. Telekanały ŭ farmacie 4K užo źjaŭlajucca pa ŭsim śviecie (u tym liku i ŭ Rasii). Televizary, jakija zdolnyja pracavać z takim razroźnieńniem, užo stali adnosna dastupnymi dla bolšaści ludziej.
A voś 8K-telebačańnie pakul źjaŭlajecca, chutčej, pierśpiektyŭnym kirunkam. U 2016 hodzie japonskaja NHK zapuściła pieršy ŭ śviecie telekanał, jaki tranślavaŭ niekalki pieradač z razroźnieńniem 8K u testavym režymie. Ale heta pakul nie rehularnaja tranślacyja: technika dla vytvorčaści i pryjomu takich telepieradač pakul vielmi darahaja. Pieršy televizar kampanii Sharp, jaki pracuje ŭ jakaści 8K, kaštavaŭ kala 130 tysiač dalaraŭ. Ale japonskija televizijonščyki płanujuć pačać rehularnyja tranślacyi ŭ razroźnieńni 8K nie paźniej za 2020 hod, kali ŭ Tokia adbuducca letnija Alimpijskija hulni.
