19 žniŭnia, aŭtorak. 21:15. Dakumentalny film z seryi «Nieviadomaja Biełaruś».
Trahičny los sustreŭ amal miljon žaŭnieraŭ i aficeraŭ, jakija prajšli praz Čarnobyl. Adkryta razmaŭlać pra heta pačali tolki praz try hady paśla katastrofy. Niekatoryja ź ich atrymali vysokija pensii. Adnak Čarnobyl nia byŭ pieršaj jadziernaj katastrofaj dla biełarusaŭ…
U 1954 hodzie połk ź Bieraścia byŭ nakiravany na vajenny palihon ŭ Arenburskaj vobłaści ŭ vakolicy vioski Tockaje. Navošta ich zavieźli tak daloka? U toj čas u Biełarusi było dastatkova ŭłasnych palihonaŭ, dzie možna było pravodzić vučeńni. A tut vyvieźli ceły połk z tankami, artyleryjaj, medyčnaj bryhadaj, kuchniaj, ale biez amunicyi. Jakija vučeńni mohuć być biez amunicyi?
Viadomy maršał H. Žukaŭ chacieŭ pravieryć jadziernuju zbroju na svaich žaŭnierach. Zrazumieła, što było heta ŭzhodniena z CK i asabista ź Mikitam Chruščovym. Čamu Tockaje? Jahonyja krajavidy nahadvali maršału paŭdniovuju Niamieččynu. Navošta połk tankistaŭ? U mahčymaj jadziernaj vajnie jon pieršym pavinien byŭ iści praz Polšču ŭ Niamieččynu….
***
* * *
Syhnał niezaležnaha biełaruskamoŭnaha spadarožnikavaha telekanału ciapier dastupny praz spadarožnik «Syryjus‑4». Adnačasova «Biełsat» zastajecca na spadarožniku «Astra». Parametry kanału na «Syryjusie»:
Pazycyja 5° E, Palaryzacyja H, Častata 12 379,6 MHC
15:38, 6 žniŭnia 2008
