Našaniŭski test «Chto vy ź vialikich kniazioŭ litoŭskich» šyraka razyšoŭsia ŭ Bajnecie. Svaje siły ŭ kiravańni ŭmoŭnym Vialikim Kniastvam pasprabavali 10 126 asobaŭ. Abo trochi mienšaja kolkaść asobaŭ, niekatoryja ź jakich raz za razam sprabavali dasiahnuć inšaha vyniku.
Farmulujučy pytańni da testu, my sprabavali stvaryć peŭny sposab dumak ci pavodzin, jaki moh by adpaviadać tamu ci inšamu kiraŭniku biełaruska-litoŭskaj siaredniaviečnaj (i Novaha času) dziaržavy.
Što ž u vyniku majem? Jaki vialiki kniaź sabraŭ najbolš hałasoŭ? Bieź siurpryzaŭ: heta Hiedymin. Siarod tych, chto prachodziŭ test, — 1686 Hiedyminaŭ (abo 22%).
Hiedymin — jak my jaho bačym — dziaržaŭnik, budaŭnik zamkaŭ, lehiendarny zasnavalnik Vilni, siemjanin i pačynalnik dynastyi, vajar, jaki šyraka rassunuŭ miežy Kniastva — hodny ŭzor dla pierajmańnia. Pry takoj kolkaści Hiedyminaŭ za našu supolnaść možna być spakojnym.
Z adryvam, mienšym, čym Chiłary ad Trampa, za Hiedyminam idzie Žyhimont Aŭhust — jaho ad pieramohi adździalaje čatyry hałasy. «Žyhimontam Aŭhustam» apynuŭsia, naprykład, vieteran našaniŭskich forumaŭ, kamientatar Satan. Chto b moh padumać, što ŭ im žyvie taki ramantyk! I taki mocny haspadarnik.
Na trecim miescy — vialiki kniaź Alhierd z 899 hałasami ci 12%. Čysta biełaruskaja rysa była ŭ Alhierda — maŭčać, ničoha nie abmiarkoŭvać, płanami nie dzialicca, a potym — chop! I štości takoje vyrabić, kab usie vakoł achnuli.
Niamnoha akazałasia Vitaŭtaŭ — usiaho 4%, mieniej, čym zamiežnikaŭ Ściapanaŭ Baturaŭ i tusoŭščykaŭ Aŭhustaŭ Mocnych.
Samym redkim vialikim kniaziem pa viersii čytačoŭ NN vyjaviŭsia Jan Kazimir (1%) — heta značyć, što minimalnaja kolkaść udzielnikaŭ testu maje sprečnyja zdolnaści da dziaržaŭnaha kiravańnia. Poruč ź im apynuŭsia iracyjanalny ekscentryk Śvidryhajła i Budzivid, pra jakoha nie da kanca jasna navat, ci jon byŭ (pa 2%).
Kožnamu ŭdzielniku i ŭdzielnicy testu, niezaležna ad atrymanaha vyniku, chočacca pažadać, kab jaho ci jaje piersanalnaje Vialikaje Kniastva — kvitnieła i zaŭždy mieła pierśpiektyvu da raźvićcia.
Poŭny śpis kniazioŭ u paradku ŭzrastańnia kolkaści addanych za ich hałasoŭ — nižej.
Što parobiš… Vy — Jan Kazimir 1% (97 hałasoŭ)
Ratujsia chto moža: vy — Śvidryhajła 2% (120)
Nie viedajem, što i skazać. Vy — Budzivid 2% (122)
Amiń. Vy — Vojšałk 2% (141)
U zdarovym ciele — zdarovy duch! Vy — Jahajła 2% (178)
Padazrona… Vy — Žyhimont Kiejstutavič 2% (184)
Słava Piarkunasu! Vy — Kiejstut 3% (245)
Słaŭsia, kniaź Vitaŭt, haspadar na Litvie! 4% (336)
Vinšujem vas, a ŭsim astatnim spačuvajem. Vy — Mindoŭh 7% (535)
Joŭ! Vy — Aŭhust II Mocny 8% (631)
Ez így van! Vy — Ściapan Batura 11% (825)
Csssss! Vy — Alhierd 12% (899)
Ach! Vy — Žyhimont Aŭhust 22% (1,682)
Tak trymać! Vy — Hiedymin 22% (1,686)
