Tania — mama čaćviarych dziaciej. Jana chodzić u hory, svaimi rukami buduje dom, z zadavalnieńniem kładzie tratuarnuju plitku i majstruje łožak. Ličyć, što mužčyny i žančyny roznyja ad naradžeńnia, adnak pavinny być roŭnymi pa žyćci. A taksama pavažaje vybar žančyny być chatniaj haspadyniaj, kali jana sama taho choča.
— Z adnaho boku, z punktu hledžańnia zakona z pravami žančyn u nas usio ŭ paradku. Žančyny mohuć pracavać, dzie zachočuć, ich abirajuć u deputaty. Adnak, heta redka adbyvajecca.
Davajcie ŭjavim situacyju: žančyna pracuje, maje dziaciej. Kali dzicia zachvareła, i jamu spatrebiłasia špitalizacyja, u balnicy tatu za redkim vyklučeńniem nie aformiać dahladać za dziciem. Atrymlivajecca, što choć pavodle zakonu ŭsie roŭnyja, takoj mahčymaści dla mužčyn prosta niama. Naša siamja z hetym sutykałasia na praktycy.
Abo jašče prykład: baćka, jaki maje vid na žycharstva ŭ Biełarusi, nie moža ŭziać vodpusk pa dohladu za dziciem, hramadzianinam Biełarusi — heta nie praduhledžvaje naša zakanadaŭstva.
Taksama šmatdzietnaja mama moža ŭziać adpačynak u zručny čas zhodna z zakonam, a ŭ šmatdzietnaha baćki takoj mahčymaści niama. Voś i atrymlivajecca, što mama adna letam viazie dziaciej na mora abo ŭ sanatoryj — tata znoŭ nie zmoh być pobač. Ale tata moh by heta zrabić, tamu što ŭ mamy važny etap u karjery, i joj treba ŭsiu siabie ciapier ŭkłaści ŭ heta.
Praciahniem. Kali dziciaci spaŭniajecca try hady, vajennaabaviazanaha tatu mohuć zabrać u vojska. I znoŭ hruz siamiejnych prablem całkam kładziecca na žanočyja plečy. Niaŭžo mužčyna bolš patrebna vajskovaj čaści, čym trochhadovamu dziciaci? Dziela čaho jaho pakinuli biez baćki na hod?
Heta ŭsio zdajecca drobiaziami, ale nie daje žančynam manieŭru, a mužčyn pakidaje ŭ siamiejnaj łodcy na druhich rolach.
Tamu realizacyja pravoŭ žančyn zaležyć ad roŭnaści z mužčynami ŭ pracoŭnym zakanadaŭstvie, ad umoŭ, pry jakich mužčyny mohuć być paŭnavartasnymi baćkami.
***
Nie lepš i sa stereatypami ŭ dačynieńni da mužčyn. Choć zvyčajna kažuć ab naviešvańni cetlikaŭ na žančyn.
Ty mužyk i pavinien zarablać. A kali syšoŭ u dekretny vodpusk, mohuć skazać: «A što ty tut siadziš i dzieciam sopli vyciraješ?».
U siamji ŭ znajomych baćka, jaki znachodziŭsia ŭ vodpusku pa dohladu za maleńkim dziciem, padkreślivaŭ, što heta vymušany krok: «Takuju pracu, jak u našaj mamy, u naš čas nie kidajuć».
Kali para razychodzicca, dzicia, jak praviła, zastajecca z maci. I ŭ hetym sensie dobryja baćki taksama zakładniki stereatypaŭ, maŭlaŭ, dziciaci budzie lepš z mamaj, tata dobra vychavać nie moža. Pakul heta paŭtarajuć sami maci, takoje mierkavańnie kultyvujecca hramadstvam, u ahulnym pradstaŭleńni hałoŭnaj zadačaj žančyn budzie zastavacca naradžeńnie i vychavańnie dziaciej.
***
Ja nie viedaju, fieministka ja ci nie.
Adny fieministki ličać, što my naradžajemsia z mužčynami adnolkavymi, i ŭsie našy adroźnieńni va ŭsprymańni śvietu i pavodzinaŭ naviazanyja hramadstvam — i ja ź imi nie zhodna.
Inšyja fieministki kažuć pra roŭnaść mahčymaściaŭ — i ja ich padtrymlivaju. My naradžajemsia roznymi, i heta vydatna, ale pavinny być roŭnymi.
Na moj pohlad, u Biełarusi treba abaraniać pravy mužčyn — tady žančynam budzie praściej realizoŭvać svaje.
Fieminizm — heta ŭ tym liku i prava być chatniaj haspadyniaj. Takoje adčuvańnie, što kali kažuć pra pravy žančyn, zabyvajuć, što pravy — heta nie abaviazki.
Žančyna maje prava być aktyŭnaj ŭ hramadskim žyćci, ale jana nie abaviazanaja heta rabić.
Składvajecca ŭražańnie, što žančyny, jakich zadavalniaje zajmacca dziećmi, va ŭjaŭleńniach častki hramadstva źjaŭlajucca ludźmi druhoha hatunku.
Na moj pohlad, pryśviacić svajo žyćcio dzieciam nie praściej, čym naniać nianiu i zajmacca karjeraj. Hetaje rašeńnie žančyny treba pavažać.
***
Jak kiroŭca ja nie sutykajusia z dyskryminacyjaj. Ale kali ja pajšła ŭ hory, heta vyklikała trolinh i padkołki. Mianie heta nie kranaje, u adroźnieńnie ad pramych abraz. Da padkołak ja staŭlusia z humaram i časta prymaju hetuju mužčynskuju hulniu pra «błandzinak».
U toj ža čas, ahresija i trolinh navakolnych nie pieraškadžajuć mnie rabić toje, što chaču. Tamu mnie časta kažuć, što ŭva mnie šmat ad mužčyny. Hłupstva. Uva mnie šmat ad volnaha čałavieka.
***
8 sakavika ŭ našaj siamji — samy zvyčajny dzień: padarunki mnie nichto nie doryć, śviatočnuju viačeru nie hatujem. U mianie nie vyklikaje niehatyvu, kali na vulicy ja sustrakaju žančyn z kvietkami.
Kali ludzi pryniali hetuju hulniu, što ŭ ich u hety dzień śviata — kvietki, šampanskaje i cukierki, — chaj im budzie dobra.
