Čamu na mitynhi vychodzić značna mienš ludziej, čym na kancert Krambambuli?
«Kali ludzi adčujuć patrebu, nieabchodnaść, pierśpiektyvu, sens, i hałoŭnaje — nadzieju, to jany vyjduć», — napisaŭ Vital Cyhankoŭ.
Usio słušna. Patrebu i nieabchodnaść adčuvaje šmat chto. Prablema z nadziejaj i pierśpiektyvaj. Hetu depresiŭnaść moža złamać tolki realnaje zrazumieńnie, kolki pobač jość ludziej, takich jak ty. Kažu heta jak čałaviek, jaki bačyć situacyju, u tym liku, i z boku. Ludzi časta pierakananyja, što ŭ svaich haradach, vioskach, damach, vulicach — jany adzinyja, chto maje takija pohlady, a tamu i maŭčać, kab lišni raz nie ŭlapacca ŭ sprečku ci navat svarku. I hetaje adčuvańnie samoty paradžaje depresiju.
Paru prykładaŭ. Pieršyja čatyry sa školnych hadoŭ. Adnaho razu paprasiŭ u nastaŭnika dać pačytać knižku Jana Barščeŭskaha. Na pieršaj ža staroncy podpis «takomu i takomu ad abłasnoj arhanizacyi BNF». A čałaviek ani razu za cełyja hady nie daŭ namioku takoha.
Słuchaju doma «Svabodu». Da babuli zachodzić susiedka: «O, dyk i ty Svabodu słuchaješ».
Idu pa svajoj vioscy i baču, što ŭ paštovaj skryni na płocie «Narodnaja vola». Razhavaryŭsia tak z adnym adnaviaskoŭcam, a jon, akazvajecca, jašče z 90-ych razam z žonkaj u BNF. Byccam by havoryš ź ludźmi na vulicy pra karoŭ, sabak, siena, i nie viedaješ, što supolnych temaŭ u vas značna bolš. I hetamu byli dokazy.
U 10-ym kłasie my ź siabrami ź vioski zładzili kancert NRM u Stoŭbcach. Šmat chto mnie kazaŭ, što heta miortvy numar. Pieršyja chviliny razmovy z kiraŭnictvam DK nie davali nadziei, ale potym «dźvie dušy» zrazumieli, što jany viaščajuć na toj samaj chvali i ŭsio atrymałasia. 300 čałaviek tresłasia praz tydzień na adzinym u našym rajonnym centry kancercie NRM u historyi.
Hartaju letaś albom «Mienskaja viasna — 1996» i baču ŭ śpisie zatrymanych baćkavaha adnakłaśnika, rabočaha zavoda, jaki časam pryjazdžaje da baćkoŭ u hości i choć by raz zahavaryŭ na hetyja temy.
Pamiataju, jak na «Biełsat» pryjšoŭ list z majoj vioski, dzie ludzi skardzilisia na karupcyju ŭ adnym dziaržpradpryjemstvie i prasili pamahčy. Hladžu podpisy i nie mahu pavieryć, što hetyja ludzi, jakich ja, zdavałasia b, viedaju «jak abłuplenych», pišuć taki list i jašče padpisvajucca ŭłasnymi imionami.
Zachodžu letam u hości da znajomych — na kaminie «Pahonia». A jany, na majo ździŭleńnie, kažuć: dyk vuń i ŭ susieda «Pahonia».
Idu ŭ tuju chatu, a tam «Pahonia» na pałovu dźviarej.
Idu miesiac tamu pa vioscy, spyniaje adzin dziadźka. Raspytvaje pra vybary, što ja dumaju i h.d. Nie chaču spračacca i starajusia razmaŭlać pra nadvorje, a jon tut raptam pačynaje čytać mini-lekcyju na temu «Čamu Łukašenku treba na piensiju».
U hety ž dzień uviečary da baćkoŭ zvonić nieznajomaja mnie kabieta, jakaja 15 chvilin, ledź nie płačučy, raspaviadaje pra svajo žyćcio, pra represavanuju kamunistami siamju, pra siońniašni marazm i prosić pieradać dziakuj usim žurnalistam «Biełsata» (darečy, pry nahodzie pieradaju).
Paśla taho, jak ja zavioŭ błoh pa łakalnaj historyi, da mianie pačali pisać ziemlaki. Pišuć pa-biełarusku. Zaprašajuć u hości. Pišuć navat tyja, kaho ja najmienš padazravaŭ nie tolki ŭ cikavaści da historyi, ale i da čytańnia ŭvohule. Taksama i jany, žyvučy pobač, dumajuć, što pobač žyvuć ludzi, jakim ničoha nie treba, aprača čarki, škvarki i inšamarki.
Ja viedaju šmat umoŭnych Ivanaŭ Šyłaŭ (vitańnie spadaru Dyńko), jakija pracujuć ahranomami, nastaŭnikami, inžynierami, rabočymi na zavodach i h.d. Ludzi cichieńka robiać svaju spravu, nie chočuć asabliva vysoŭvacca, bo ličać, što jany takija adny.
Zrazumieła, što pamiž razumieć i dziejničać — jašče vialiki adrezak darohi. Ale jany ŭžo prynamsi stajać na adnym tancole i skačuć pad tuju samuju muzyku. Biada, što nijak nie mohuć pierasiačysia.
