Hramadskaja ekałahičnaja ekśpiertnaja kamisija pryjšła da vysnovy ab nieprymalnaści realizacyi prajekta pa budaŭnictvie ŭ Biełarusi AES. Pra heta zajaviŭ staršynia kamisii člen‑karespandent Nacyjanalnaj akademii navuk Ivan Nikitčanka 22 sakavika na pres‑kanfierencyi ŭ Minsku.
Jon paviedamiŭ, što ekśpiertyzu prajekta budaŭnictva AES pravodzili 15 biełaruskich, rasijskich i ŭkrainskich śpiecyjalistaŭ. Hetaja praca ažyćciaŭlałasia ŭ adpaviednaści z zakonam Biełarusi «Ab dziaržaŭnaj ekałahičnaj ekśpiertyzie» pavodle zamovy hramadskaha abjadnańnia «Ekadom».
Pavodle słoŭ Nikitčanki, ekśpiertyza pakazała, što abhruntavańnie inviestycyj było »praviedziena nieabjektyŭna, materyjały spravazdačy ab acency ŭździejańnia na navakolnaje asiarodździe biełaruskaj AES (AUNA) nie ŭtrymlivajuć sapraŭdy niezaležnaj acenki ŭździejańnia,
a faktyčna źjaŭlajucca niekrytyčnym uznaŭleńniem rekłamnych materyjałaŭ rasijskaj atamnaj pramysłovaści».
«Źviestki pra asnoŭnyja charaktarystyki prajektnaha rašeńnia, u tym liku techničnyja, a taksama pa spažyvańni pryrodnych resursaŭ, abjomach adchodaŭ, fizičnych paramietrach, vykarystanaj technałohii, jakija pryvodziacca aŭtarami abhruntavańnia inviestycyj i spravazdačy ab AUNA, supiarečlivyja i niapoŭnyja, inšym razam niepraŭdzivyja», — zajaŭlajuć ekśpierty.
U pryvatnaści aŭtary AUNA, zaznačajecca ŭ zaklučeńni, «dezinfarmujuć hramadskaść adnosna mahčymaha abychodžańnia z adpracavanym jadziernym palivam i ihnarujuć źviestki pra niebiaśpieku dla zdaroŭja rehularnych dazvolenych vykidaŭ i skidańniaŭ radyjenuklidaŭ ad AES».
Nie ŭličana ŭ AUNA i ŭździejańnie hradzirniaŭ na navakolnaje asiarodździe i zdaroŭje ludziej. Poŭnaściu adsutničaje acenka ŭździejańnia źniaćcia AES z ekspłuatacyi. Zanižana acenka mahčymych nastupstvaŭ budaŭnictva i ekspłuatacyi AES dla navakolnaha asiarodździa, padkreśliŭ Nikitčanka.
Aprača taho, pavodle jaho słoŭ, u materyjałach spravazdačy ab AUNA niama apisańnia technałohii abychodžańnia z radyjeaktyŭnymi adchodami, uździejańnia mahčymych avaryj na navakolnaje asiarodździe i zdaroŭje ludziej, a taksama ŭździejańnie schoviščaŭ i mohilnikaŭ adchodaŭ.
Jak miarkujuć hramadskija ekśpierty, urad nieabhruntavana adchiliŭ mienš niebiaśpiečnyja i zatratnyja alternatyŭnyja krynicy enierhii.
Nikitčanka ŭpeŭnieny, što materyjały abhruntavańnia inviestycyj i spravazdačy AUNA pavinny być adklikany, a razhlad realizacyi prajekta budaŭnictva AES na ich asnovie — spynieny zamoŭcam.
Zaklučeńnie hramadskaj ekałahičnaj ekśpiertyzy budzie nakiravana ŭ Ministerstva pryrodnych resursaŭ i achovy navakolnaha asiarodździa. Jaho aŭtary spadziajucca, što čynoŭniki prysłuchajucca da mierkavańnia hramadskaści.
Jak paviedamlałasia raniej, 2 sakavika ŭ Vilni prajšli słuchańni pa AUNA. Bolšaść pradstaŭnikoŭ litoŭskaj hramadskaści nie padtrymali pazicyju aficyjnaha Minska ab biaśpiecy budučaj AES dla sumiežnych krain. Zaraz u Litvie źbirajuć podpisy pad adozvaj da biełaruskich uładaŭ admovicca ad hetaha prajekta.
Da kanca sakavika anałahičnyja słuchańni pavinny prajści ŭ Łatvii i va Ukrainie.
U adpaviednaści z Kanviencyjaj ab acency ŭździejańnia na navakolnaje asiarodździe ŭ tranśmiežavym kantekście, udzielnicaj jakoj źjaŭlajecca Biełaruś, spravazdača ab AUNA była nakiravana ŭ sumiežnyja krainy, jakija vykazali zacikaŭlenaść uziać udzieł u jaje abmierkavańni.
