U adnoj dziaržaŭnaj nacyjanalnaj haziecie jość zahałovak: «Na Biełarusi tańniejuć aŭtamabili».
NA Biełarusi ci U Biełarusi?Biełaruś – heta pa‑raniejšamu terytoryja, kraj ci ŭžo dziaržava, kraina? Kali dziaržava i kraina, to U Biełarusi. I VA Ukrainie. Darečy, staryja biełaruskija aŭtary paźbiahali hetaha NA i pisali nia tolki «U Biełarusi», ale i «U Paleśsi», «U paŭnočnaj Smalenščynie», «U centralnaj Smalenščynie, paŭnočnaj pałavinie Mahileŭščyny, Vilenščynie i paŭnočna‑zachodniaj Horadzienščynie» (hł. «Hieohrafiju Biełarusi» Arkadzia Smoliča).
Druhi materyjał maje zahałovak «Prodaž novych inšamarak u Biełarusi pačnie pavialičvacca da kanca 2010 hoda». Och, hetyja prahnozy i prahnazisty!.. Ale mianie zacikaviła, što takoje inšamarka,
ci źjaŭlajucca inšamarkami aŭtamabili «Zaparožac», «Vołha», «Maskvič»...Z tekstu vynikaje, što inšamarka – heta aŭtamabil, vyrableny (vypuščany) za miežami Biełarusi, Rasiei dy Ŭkrainy. Takim čynam, «Zaparožac», «Vołha», «Maskvič» dy inšyja «Žyhuli» – našy ajčynnyja, biełaruskija aŭtamabli.
Postimpierski sindrom vielmi žyvučy. Dla mnohich pa‑raniejšamu «Naša Rodina – SSSR», a «Moskva – stolica našiej Rodiny».
Mabyć, našy prodki lepš adčuvali adroźnieńnie pamiž Ruśsiu i Maskvoj, pamiž Litvoj i Maskvoj.
U druhim numary kinuŭsia ŭ vočy zahałovak «Čym tančej lod, tym bolš na jaho chočacca?». Tut typovaja kalka z rasiejskaje. U rasiejskaj movie forma «tońšie» ŭtvarajecca i ad prysłoŭja «tonko», i ad prymietnika «tonkij»: Maša raskatała tiesto tonko, a Duniaša – tońšie; u Maši tonkaja nitka, a u Duniaši – tońšie. U biełaruskaj movie hetkaha źbiehu praktyčna niama: Mania raskatała ciesta tonka, a Dunia – tančej;
u Mani nitka tonkaja, a Duni – tančejšaja.Adpaviedna ŭ zahałoŭku źviazdoŭskaj karespandencyi pavinna było b stajać: Čym tančejšy lod, tym bolš na jaho chočacca?»
Majo voka natknułasia jašče na słova
«dadadzim». A mo lepš było b «dadamo»?
Što datyčyć druhoj nacyjanalnaj haziety, niezaležnaj, to va ŭsie padručniki kultury movy i stylistyki jak uzor niepavahi na rodnaje movy možna pastavić podpis pad zdymkam: «Viasna. Rabčyk charčujecca alchovymi počkami».
Prabačym aŭtaru hetaje «charčujecca», choć u źviaroŭ, rybaŭ i ptušak nie charč, a korm.
Urazili «počki». Pračytaŭ i padumaŭ: ci nie zajechali maje hłuzdy za rozum? Kinuŭsia da słoŭnika Ivana Nasoviča – niama tam «počak»; jość «pupyška» – 'pupyšiek, počka drieviesnaja'. Kinuŭsia da biełaruska‑rasiejskaha słoŭnika pad redakcyjaj Kandrata Krapivy (1989) – jość «počka» jak 'začatok novoho orhanizma'. Uziaŭ rasiejska‑biełaruski słoŭnik pad redakcyjaj Kandrata Krapivy – tam «počka» pierakładajecca jak termin bataničny («pupyška») i zaałahičny («počka» – 'začatok novoho orhanizma').
Kali ŭžo rasiejskaj movie «pupyšiek», kali ŭ słoŭniku Kandrata Krapivy «pupyška»...
U materyjale na cełuju pałasu «Pryvatnym rasijskim inviestaram...» u adnym i tym samym abzacy sustrakajem i «mašynabudaŭnictva», i «mašynabudavańnie». Dy jak jak ža pravilna, panovie? Da hetaha času było «mašynabudavańnie».
A čaho varty hetki pasaž?! «...Jeŭropa pakul što prahłynuła novy vybryk Łukašenki».
Pihułku, pilulu hłytajuć, a voś vybryk... Vybryki cierpiać.
I, viadoma ž, naležała jak śled adredahavać skaz «Pradavaŭ cukrovyja buraki, źbiraŭ ślimakoŭ dla restaranaŭ i za heta płaciŭ za vučobu...»
...Abiacaju žurnalistam, što i dalej budu «dastavać» ich za lapy i zalapuchi.