Аляксандр Лукашэнка. Фота: Sergei Guneyev, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP, File
Старшыня Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Уладзімір Гусакоў лічыць, што ў краіне ёсць патэнцыйныя прэтэндэнты на Нобелеўскую прэмію. Аднак, на ягоную думку, крытэры прысуджэння ўзнагароды цяпер залішне палітызаваныя, таму рэальныя шанцы на яе атрыманне беларусамі невялікія, піша Tochka.by.
«У нас нават былі спробы прабіцца, не буду казаць каго, але гэта немагчыма, бо Нобелеўскі камітэт у Швецыі засядае, і ён настолькі палітызаваны, і там чарговасць на некалькі гадоў наперад — каго яны ўжо абяруць. Ужо чарга ёсць, нас пакуль у гэтай чарзе няма», — падзяліўся сваім меркаваннем кіраўнік НАН.
Гусакоў таксама лічыць, што ў Беларусі ёсць «па статусе, па значнасці, па распрацоўках, па маштабнасці, па ахопе працы, абсалютна прыдатныя пад Нобелеўскую прэмію» навукоўцы і даследчыкі.
На думку кіраўніка НАН, на самую прэстыжную міжнародную прэмію мог бы прэтэндаваць і Аляксандр Лукашэнка.
«Можа, у намінацыі «прэмія міру». Але вы ведаеце, цяпер Нобелеўская прэмія вельмі палітызаваная і нават прыватызаваная амерыканцамі. Вы паглядзіце: асноўныя лаўрэаты — гэта амерыканцы альбо з амерыканскім удзелам», — панаракаў кіраўнік Нацыянальнай акадэміі навук.
З ягоных слоў, прадстаўнікоў іншых краін заснавальнікі прэміі апошнім часам ігнаруюць: Расію, Кітай, «не кажучы пра маленькую Беларусь».
Тут варта адзначыць, што ў 2015-м Нобелеўскую прэмію па літаратуры атрымала беларуская пісьменніца Святлана Алексіевіч, а ў 2022-м прэмія міра была прысуджана кіраўніку праваабарончага цэнтра «Вясна» Алесю Бяляцкаму, які на момант абвяшчэння быў за кратамі 16 месяцаў, а ў сакавіку 2023 года асуджаны на 10 гадоў калоніі.
Алесь Бяляцкі падзяліў узнагароду з расійскай праваабарончай арганізацыяй «Мемарыял» і ўкраінскай праваабарончай арганізацыяй «Цэнтр грамадзянскіх свабод». За яго атрымала прэмію ў Осла яго жонка Наталля Пінчук.
Кіраўнік НАН Беларусі таксама прызнаўся, што ініцыяваў выданне збору твораў Лукашэнкі.
Паводле яго слоў, у яго б маглі ўвайсці не толькі артыкулы, але таксама інтэрв'ю і выступленні на буйных міжнародных мерапрыемствах.
«Я пра гэта таксама думаў і казаў, уносіў прапановы, што нам трэба было б, напэўна, стварыць камісію або савет рэдакцыйны і скамплектаваць цэлы шэраг выданняў абраных або зборнікаў прац нашага прэзідэнта. Але пакуль згоды такой мы не атрымалі. Хоць усе выступы кіраўніка дзяржавы публікуюцца», — падзяліўся Гусакоў на прэс-канферэнцыі.
Паводле яго, пакуль усе публічныя выступы Аляксандра Лукашэнкі збіраюцца прэзідэнцкай бібліятэкай.
