Пасля смерці брытанскай каралевы Лізаветы II Маргрэтэ заставалася адзінай кіроўнай каралевай у свеце і займала трон даўжэй за ўсіх дзейных манархаў Еўропы. Яна вырашыла завяршыць сваё валадаранне 14 студзеня, роўна 52 гады праз пасля ўзыходжання на трон.
Будучы кароль Даніі Фрэдэрык. Фота: Carlos Alvarez, Getty Images
Будучы кароль прайшоў шлях ад тыповага тынэйджара, які бунтаваў супраць аўтарытэту бацькоў, да ўзорнага сем'яніна, бацькі чатырох дзяцей, гарачага абаронцы навакольнага асяроддзя і змагара са змяненнем клімату, піша Бі-бі-сі.
«Калі прыйдзе мой час, я стану ля стырна нашага карабля, — сказаў ён у прамове, прысвечанай залатому юбілею валадарання сваёй маці ў 2022 годзе, — і буду прытрымлівацца таго ж курсу, якім гэты карабель вялі вы, прыняўшы стырно з рук вашага бацькі, знаходзячыся на чале нашай 1000-гадовай манархіі».
«Прынц-тусоўшчык»
Варта адзначыць, што гэта стрыманае запэўненне ўпэўненага ў сабе чалавека моцна адрозніваецца ад ладу маладога Фрэдэрыка.
«Шчыра кажучы, у маладыя гады ён быў бунтаром, якому было вельмі няўтульна ад пастаяннай увагі СМІ і ад усведамлення таго, што ў будучыні ён стане каралём. Ён здабыў упэўненасць у сабе толькі ў 20 гадоў», — сказала журналіст Гітэ Рэдар, што сочыць за каралеўскай сям'ёй Даніі.
У дзяцінстве і юнацтве Фрэдэрык вельмі крыўдаваў на сваіх бацькоў, бо яны, занятыя выкананнем афіцыйных абавязкаў, не бавілі з ім столькі часу, колькі яму б хацелася.
Падчас свайго візіту ў Данію ў кастрычніку 2023 года Святлана Ціханоўская сустракалася з крон-прынцам Фрэдэрыкам. Фота: ОСЦ
Ён шукаў суцяшэння ў хуткіх аўтамабілях і бурным свецкім жыцці, заслужыўшы ў пачатку 1990-х рэпутацыю «прынца-тусоўшчыка».
Аднак ён радыкальна змяніўся пасля паступлення ў Орхускі ўніверсітэт, які лічыцца адной з самых прэстыжных навучальных устаноў свету. У свой час у ім жа вучылася і Маргрэтэ II.
Наогул спадкаемца дацкага трону павінен вывучаць у ім паліталогію ўсяго два семестры, пасля чаго яго адукацыя лічыцца скончанай. Фрэдэрык, аднак, на гэтым не супакоіўся і з 1992 па 1993 год вучыўся ў Гарвардскім універсітэце ў Бостане, дзе заснаваў фонд падтрымкі студэнтаў з Даніі.
У ЗША будучы кароль быў залічаны ва ўніверсітэт пад псеўданімам Фрэдэрык Хендрыксен. У 1995 годзе ён здаў экзамен у Капенгагене, атрымаўшы дыплом палітолага.
Многія лічаць, што ён па-сапраўднаму ўсвядоміў адказнасць, якую накладвае роля будучага манарха, толькі падчас службы ў трох відах Узброеных сіл Даніі.
У прыватнасці, ён служыў у корпусе вадалазаў ваенна-марскога флоту, які адрозніваецца жорсткімі патрабаваннямі адбору. Фрэдэрык стаў адным з усяго чатырох навабранцаў, адабраных з 300 добраахвотнікаў.
Там ён атрымаў мянушку «Пінга», або «пінгвін». Кажуць, што ён атрымаў яе пасля таго, як аднойчы падчас апускання яго гідракасцюм напоўніўся вадой, так што хадзіць нармальна ён не мог і толькі нязграбна перавальваўся, як пінгвін.
У 2000 годзе ён таксама вывучыўся на вайсковага пілота ў лётнай школе ВПС Даніі ў Карупе.
У тым жа годзе ён узяў удзел у чатырохмесячнай лыжнай экспедыцыі працягласцю ў 3500 км па Грэнландыі.
Аднойчы Фрэдэрык сказаў, што не збіраецца «замыкацца ў крэпасці» і хоча заставацца «самім сабой». Пакуль што цяжка сказаць, наколькі яму ўдасца прытрымлівацца гэтага прынцыпу і пасля ўступлення на пасад, але да сённяшняга дня ў яго гэта нядрэнна атрымлівалася.
Настолькі нядрэнна, што ён нават некалькі разоў трапляў у бальніцу пасля няўдалых падзенняў з санак і скутараў.
Прынцэса з Аўстраліі
Прынц Фрэдэрык сустрэў сваю будучую жонку Мэры Дональдсан на Алімпійскіх гульнях 2000 года ў Сіднэі. Скандынаўскія каралеўскія сем'і паводзяць сябе не так чапурыста, як брытанскія, так што шлюбы са «звычайнымі» грамадзянамі выключэннем не з'яўляюцца.
Прынц Фрэдэрык і прынцэса Мэры. 1 студзеня 2024 года. Patrick van Katwijk / Getty Images
Аднак спачатку будучы кароль вырашыў захоўваць інкогніта і прадставіўся будучай жонцы як «Фрэд з Даніі». Яны пазнаёміліся ў перапоўненым пабе, які зваўся Slip Inn.
Мэры паняцця не мела, што сімпатычны турыст з Еўропы, з якім яна прагаварыла некалькі гадзін, з'яўляецца дацкім наследным прынцам. Перад тым як развітацца, Фрэдэрык папрасіў у яе нумар тэлефона.
На працягу года раман працягваўся на адлегласці, хоць час ад часу Фрэдэрык таемна прыязджаў у Аўстралію, каб сустрэцца з будучай жонкай. У выніку ў 2001 годзе Мэры прыехала ў Данію, каб вывучаць дацкую мову.
Менш чым праз два гады каралева Маргрэтэ афіцыйна прызнала іх адносіны, пасля чаго пара абвясціла пра заручыны ў замку Амаліенборг 8 кастрычніка 2003 года.
Вяселле адбылося ў траўні 2004 года. Новаспечаная прынцэса вянчалася ў сукенцы ад дацкага дызайнера Уфера Франка. Букет жа нявесты сімвалізаваў адначасова і яе родную краіну (снежны эўкаліпт), і краіну, у якой ёй трэба было стаць каралевай (кветкі з саду каралеўскага палаца).
Мэры, якая вырасла на востраве Тасманія, а да вяселля была піяр-мэнэджарам, выдатна справілася са сваёй новай роляй, здолеўшы прадставіць датчанам вобраз каралеўскай сям'і, якая ідзе ў нагу з часам.
Таксама як і цяперашні кароль Брытаніі Карл III, Прынц Фрэдэрык прымае актыўны ўдзел у барацьбе са зменамі клімату.
Яго роля стала асабліва прыкметная пасля правядзення ў Капенгагене кліматычнай канферэнцыі ААН у 2009 годзе.
Ён усяляк спрыяе таму, каб Данія займала адно з вядучых палажэнняў у свеце ў галіне ўкаранення зялёных тэхналогій. Ён з'яўляецца заступнікам дацкага дзяржаўна-прыватнага партнёрства «Краіна зялёных».
У 2020 годзе ён заснаваў «прэмію яго Каралеўскай Высокасці наследнага прынца Фрэдэрыка ў галіне міжнароднага бізнесу», якая ўручаецца міжнародным кампаніям, якія прыклалі асаблівыя намаганні для прасоўвання дацкіх інавацый па ўсім свеце.
Акрамя таго, будучы кароль надае ўвагу паляпшэнню становішча людзей з абмежаванымі магчымасцямі і спрыяе таму, каб як мага больш датчан з усіх слаёў грамадства і любых узростаў мелі доступ да навуковай адукацыі.
Прынц Фрэдэрык і прынцэса Мэры. Фота: Peter Dejong / AP
У адрозненне ад брытанскай каралеўскай традыцыі, афіцыйнай цырымоніі каранацыі крон-прынца Фрэдэрыка не будзе. Замест гэтага пра яго ўзыходжанне на трон будзе абвешчана ў замку Амаліенборг у Капенгагене 14 студзеня.
Данія — канстытуцыйная манархія, таму функцыі караля сімвалічныя. Але ён будзе кіраўніком дзяржавы не толькі для Даніі, але таксама для Грэнландыі і Фарэрскіх выспаў.
Чытайце таксама:
Ціханоўская ў Даніі сустрэлася з кронпрынцам і беларускай дыяспарай
Брытанскі кароль надзеў гальштук са сцягам Грэцыі пасля спрэчкі прэм'ераў
Кароль Карл заняўся К-поп-дыпламатыяй. Зоркі карэйскай эстрады атрымалі ордэны Брытанскай імперыі
