За чатыры кіламетры на паўднёвы захад ад Мінскай кальцавой, паміж вёскамі Строчыцы і Азярцо, знаходзіцца Беларускі дзяржаўны музей народнай архітэктуры і побыту. Вось толькі музей гэты незвычайны: на вялізнай тэрыторыі (151 га) пад адкрытым небам адноўлена «жыццё» беларусаў канца XIX — пачатку XX стагоддзя.
Тэрыторыя музея дзеліцца на тры сектары, якія адлюстроўваюць асноўныя гістарычныя рэгіёны Беларусі: цэнтральную Беларусь, Паазер'е і Падняпроўе. На тое, каб усё абысці, спатрэбіцца некалькі гадзін, таму плануйце на наведванне цэлы дзень.
Не проста старыя пабудовы
Музей быў заснаваны ў 1976 годзе, а адкрыты для наведвання ў 1985 годзе. Ён адносіцца да тыпу музеяў «пад адкрытым небам». Іх яшчэ называюць скансэнамі: музеі такога тыпу — гэта адна з формаў захавання помнікаў гісторыі і культуры ў блізкім да натуральнага асяроддзя.
Трапляючы на тэрыторыю музея, як быццам пераносішся на стагоддзе назад. Сельская вуліца з драўлянымі дамамі, у акенцах якіх стаяць вазоны з геранню, з плотам з глінянымі чыгунамі і квітнеючымі вяргінямі.
Побач гаспадарчыя пабудовы з саламянымі стрэхамі — павець, стайня, хлеў, адрына і інш., якія раней былі практычна ў любой вёсцы. Дарэчы, усе яны сапраўдныя: іх дэмантавалі і перавезлі сюды з розных раёнаў Беларусі.
Ёсць некалькі млыноў, грамадскі свіран пачатку XIX стагоддзя, школа 1932 года пабудовы са старанна прапрацаваным інтэр'ерам.
Ёсць драўляны храм XVIII стагоддзя, прывезены з вёскі Логнавічы Клецкага раёна.
Практычна ўсе будынкі адчыненыя для наведвальнікаў. Зазіраеш унутр — і бачыш, як жылі нашы продкі: на чым спалі, з чаго елі і пілі, дзе гатавалі ежу. Сельскі побыт і інтэр'ер адноўлены ва ўсёй паўнаце.
А ў сельгаспабудовах можна ўбачыць і дакрануцца да бочак, ступ, маслабоек, драўляных колаў, барон і іншых патрэбных у гаспадарцы прадметаў.
Агулам тут налічваецца больш за 22 тысячы экспанатаў. Некаторыя з іх — тыя, што былі адноўленыя рэстаўратарамі (да прыкладу, сыр або каўбаса на стале), — выглядаюць настолькі праўдападобна, што нават хочацца пакаштаваць іх.
Ёсць тут і мясцовыя «жыхары»: коцікі, козачкі, коні.
Адмысловую атмасферу надаюць гэтаму месцу і ветраныя млыны. Кажуць, што яны працуюць, але ўключаюць іх толькі падчас розных народных гулянняў, прысвечаных народным абрадам.
Такім чынам, у музеі будзе цікава і дарослым, і дзецям. Толькі парада: абувайце адразу ці захапіце з сабой зручны абутак, бо хадзіць прыйдзецца шмат.
Паспрабаваць мачанку або збіцень
Ёсць у вёсцы і карчма сярэдзіны XIX стагоддзя. Яе прывезлі з вёскі Хвоева Нясвіжскага раёна. Аўтэнтычная пабудова, якая з'яўляецца помнікам-экспанатам, і сёння выкарыстоўваецца па прызначэнні: тут арганізавана ўстанова грамадскага харчавання, дзе наведвальнікам прапануюць традыцыйную беларускую кухню і напоі.
А пасля прагулкі па вёсцы ды на свежым паветры не зайсці ў карчму проста немагчыма.
У меню ёсць мачанка, дранікі, збіцень, бабка. Наведвальнікі могуць пакаштаваць таксама «панскую вячэру» (25 руб.) і «сялянскую закуску» (19 руб.) або проста замовіць каву / травяны чай з яблычным пірагом.
А можна прыхапіць ссабойку і перакусіць у адной з альтанак, размешчаных на тэрыторыі музея, або зладзіць пікнік на лузе.
Колькі каштуе?
Музей працуе з красавіка па кастрычнік з 11:00 да 19:00, з лістапада па сакавік — з 10:00 да 17:00. Выхадныя — панядзелак і аўторак. Уваходны білет для дарослага каштуе 8 руб. 50 кап., для школьнікаў, студэнтаў, навучэнцаў — 4 руб. 50 кап. Можна замовіць экскурсію, а таксама катанне на конях.
Даехаць да музея можна з Мінска на таксі (каля 10 рублёў) або на грамадскім транспарце: аўтобусам №150, 170С ад станцыі метро «Малінаўка» (прыкладна 40 хвілін у дарозе), — або маршруткай 1277 да прыпынку «Паварот да музея».
А вось каардынаты для паездкі на аўтамабілі:
53.8325762823279, 27.373294741355934.
Чытайце таксама:
Архітэктурныя творы аўтара бела-чырвонага-белага сцяга прызнаныя Сусветнай спадчынай ЮНЕСКА
Музей у Ветцы збірае сродкі на ўнікальны экспанат XVIII стагоддзя
