Фота: gettyimages
Калі лёгкія ручныя гранаты скідаюцца з беспілотнікаў, іх звычайнай вагі ў раёне 300 грамаў і «забойнай сілы» часта можа быць недастаткова для паражэння сур’ёзнай цэлі. Выданне The Economist распавядае пра збройнага майстра-аматара з Кіева па мянушцы «Лёша», які з кампаніяй сяброў, працуючы ў сябе дома, сканструяваў альтэрнатыву: 800-грамовую супрацьпяхотную бомбу з цудоўнай назвай «Зайчык».
Хлопцы выкарыстоўваюць 3D-друк, каб вырабіць корпус бомбы, які затым адпраўляецца на запаўненне C4 (выбуховым рэчывам) і сталёвымі аскепкамі. На выпрабаваннях, кажа «Лёша», гэтая сталёвая шрапнэль уваходзіць у драўляныя дошкі, як нож у масла.
«Зайчык» — толькі адзін з прыкладаў смяротных інавацый, якія з'явіліся ва Украіне за 18 месяцаў пасля поўнамаштабнага ўварвання Расіі. Запасы многіх заводскіх боепрыпасаў натуральна скараціліся, але выбуховых рэчываў застаецца пакуль дастаткова. Гэта дапамагло стварыць аматарскую збройную прамысловасць дзеля забеспячэння салдат на фронце самаробнай зброяй для выкарыстання супраць расійскіх захопнікаў.
Каманда «Лёшы» кожны тыдзень друкуе пластыкавыя абалонкі для каля 1000 «цукеркавых бомбаў», як сталі называць гэтыя самаробныя выбуховыя прылады. Але ўкраінскі афіцэр, які выступае ў якасці ваеннага кантакта каманды, патрабуе як мінімум 1500 у дзень.
Іншая група аматараў, Druk Army, вырабіла ўжо больш за 30 000 бомбаў-цукерак за апошнія чатыры месяцы, і аб’ёмы вытворчасці толькі растуць. Яшчэ больш прыязджае з-за межаў Украіны. Па падліках латвійскага аддзялення «Дзікіх пчол», групы валанцёраў-збройнікаў, з лістапада 2022 года ва Украіну з Еўропы было ўвезена не менш за 65 тысяч бомбавых абалонак.
Самаробныя боепрыпасы, канешне, не з'яўляюцца прамой заменай заводскай вытворчасці. Але ў іх ёсць перавагі. З аднаго боку, яны танныя. Так, паведамляецца, што кошт вырабу конуса носа, цела і хваставога плаўніка для мадэлі даўжынёй 27 см пад назвай Big Egg складае менш чым 3,50 еўра (3,85 даляраў), не ўключаючы выбуховае рэчыва. Сам 3D-прынтар каштуе каля 1200 даляраў. Без неабходнасці пераабсталявання вытворчых ліній бомбы-цукеркі можна лёгка вырабляць у розных памерах, што дазваляе аператарам беспілотнікаў найлепшым чынам выкарыстоўваць грузападымальнасць канкрэтных мадэляў.
Разумныя новаўвядзенні зрабілі бомбы на дзіва эфектыўнымі. Тыя, што прызначаныя для знішчэння пяхоты, маюць цэнтральны цыліндр, у які запакаваная выбухоўка. Прастора вакол запоўненая металічнымі аскепкамі, якія выкідваюцца вонкі пры дэтанацыі. Раней у многіх бомбах у якасці аскепкаў выкарыстоўваліся цвікі. Але выпрабаванні выявілі недахоп, бо цяпло ад выбуху часткова выпарвала цвікі.
Але хоць большыя металічныя кавалкі і не выпараюцца, яны могуць мець непрадказальную аэрадынаміку: яны могуць паляцець ўверх ці ўніз у зямлю, не дасягнуўшы цэлі. Таму цяпер перавагу аддаюць шарыкападшыпнікам, хоць яны нятанныя і дэфіцытныя. Украінскі ваеннаслужбовец з пазыўным «Дзюк» распавядае, што, напрыклад, 5-кілаграмовыя бомбы-цукеркі могуць паражаць пяхоту, якая знаходзіцца ў 20 метрах ад месца падзення бомбы.
Некаторыя «цукеркавыя» бомбы цяпер можна выкарыстоўваць нават супраць бранятэхнікі. Медзь і алюміній унутры такіх бомбаў спрасаваныя ў спецыяльна распрацаваную конусападобную форму. Калі выбуховыя рэчывы дэтануюць, металы ператвараюцца ў тонкі струмень перагрэтай плазмы, які можа прабівацца праз браню (такая ж тэхніка выкарыстоўваецца ў многіх серыйна вырабленых супрацьтанкавых боепрыпасах).
Украінскія аператары беспілотнікаў сцвярджаюць, што могуць знішчаць расійскія танкі, скідаючы гэтыя бомбы вагой усяго каля паўкілаграма на дах машыны, дзе браня танчэйшая.
Зараз робяцца намаганні па скарачэнні разнастайнасці бомбаў і стандартызацыі іх вытворчасці, у той час, як аматарская індустрыя бомбавытворчасці з кожным днём становіцца ўсё больш прафесійнай.
Чытайце таксама:
УСУ пачалі выкарыстоўцаць касетныя боепрыпасы — Washington Post
Паміж Расіяй і Украінай ідзе вайна беспілотнікаў нечуванага маштабу
The Insider: Да канца года Расія застанецца амаль без снарадаў, артылерыі і бранятэхнікі
