Нікаля Сарказі падчас футбольнага матча чэмпіянату Францыі паміж «Пары Сэн-Жэрмэн» і ліёнскім «Алімпікам» на стадыёне «Парк дэ Прэнс» 2 красавіка 2023 года ў Парыжы. Фота: Jean Catuffe / Getty Images
У Францыі выйшаў трэці том успамінаў Нікаля Сарказі пад назвай «Час бітваў» (Le Temps des Combats), які ахоплівае перыяд 2009-2011 гадоў — час, які папярэднічаў «Арабскай вясне» і на які прыпала падрыхтоўка Расіі да анексіі Крыма. Агляд кнігі зрабіла французскае выданне Le Monde.
Выданне адзначае, што ўспаміны амаль пятнаццацігадовай даўніны прасякнутыя роздумамі аб сённяшнім моманце і нагадвае, што яшчэ да выдання кнігі, 16 жніўня Сарказі даў інтэрв'ю Le Figaro, якое ўжо выклікала спрэчкі.
Сарказі дыстанцуецца ад цяперашняга прэзідэнта Эмануэля Макрона, якога ён падтрымаў у прэзідэнцкіх выбарах 2022 года, у некалькіх пытаннях. Першы — Украіна. Былы прэзідэнт крытыкуе цяперашняга за «бесперапынную плынь зброі аднаму з ваюючых бакоў» і асуджае «выгодныя пазіцыі» тых, хто заклікае падтрымліваць Украіну «да канца».
Ён задае рытарычнае пытанне: «Хіба разумна весці вайну, не ведучы яе, і ўдзельнічаць у канфлікце, не турбуючы сябе ўдакладненнем мэт і задач, якіх мы жадаем дасягнуць?».
Сарказі лічыць, што немагчыма вярнуць ранейшыя межы, не важна, ідзе размова пра Крым ці Данбас. У абодвух выпадках ён прапануе правесці рэферэндумы пад наглядам міжнароднай супольнасці.
Нікаля Сарказі лічыць, што Украіна, «мост паміж Еўропай і Расіяй», не павінна ўступаць ні ў НАТА, ні ў Еўрасаюз, а заставацца «нейтральнай». Ён заклікае аднавіць дыялог з Уладзімірам Пуціным, якога ён заўсёды ўспрымаў як «рацыянальнага» суразмоўцу. «Абавязак прэзідэнта Францыі — трымаць адкрытым шлях для дыялогу з Расіяй», — заяўляе Сарказі.
Другой краінай, па якой крытыкуе Нікаля Сарказі пазіцыю Макрона, з'яўляецца Алжыр. Сарказі не верыць у магчымасць паляпшэння адносін з Алжырам, да чаго Эмануэль Макрон імкнецца. Ён папярэджвае яго, што не варта шукаць «штучнага сяброўства» з алжырскімі лідарамі, якія пастаянна выкарыстоўваюць Францыю «ў якасці ахвярнага казла, каб схаваць свае ўласныя заганы і недалегітымнасць».
Гэта можа прывесці да «страты ўсяго»: «Мы не заваюем даверу Алжыра, а страцім давер Марока», упэўнены былы прэзідэнт, які таксама шкадуе аб зніжэнні ўплыву Францыі ў Афрыцы.
Выданне адзначае, што, шкадуючы аб «уражанні бездапаможнасці, якое ствараецца дзейным урадам», аўтар наносіць некалькі ўдараў па нібыта «новым свеце», «падмане, пастцы для наіўных», свеце, «які стаў занадта прадказальным і сумным», далёкім ад палітыкі («прафесіі, якая не цярпіць імправізацыі»), якую ён любіў.
«Эмануэль Макрон думае, што ён можа кантраляваць час… Я ж лічу, што час не належыць нам і што хуткасць выканання з'яўляецца найлепшай, калі не адзінай прасторай для манеўру прэзідэнта Рэспублікі. У гэтым я адрозніваюся ад цяперашняга прэзідэнта», — заяўляе Сарказі.
У сваёй кнізе Нікаля Сарказі, сярод іншага, расказвае пра свае адносіны з замежнымі лідарамі. Ён апісвае забаўныя і незвычайныя эпізоды. Напрыклад, жудасны абед з прэм'ер-міністрам Турцыі Рэджэпам Таіпам Эрдаганам, з якім у яго няма ніводнага пункта судакранання.
Або яго пастаяннае раздражненне з нагоды Ангелы Меркель, якую ён папракае ў «баязлівасці» і боязі рызыкаваць. «Яна пагаджалася ісці за мной, але колькі энергіі і часу страчана», уздыхае Сарказі, апісваючы сяброўства і франка-германскую вось супрацоўніцтва як «крыжовы шлях, такі ж неабходны, як і стамляючы».
Сарказі ўзгадвае, што адмовіўся выпіць з Ангелай Меркель у кулуарах саміту G8 у Давілі (дэпартамент Кальвадос) у 2011 годзе, дзеля таго каб сысці да сваёй жонкі Карлы Бруні, якая была цяжарная іх дачкой Джуліяй, у іх нумар у гатэлі Royal.
Нікаля Сарказі не хавае свайго расчаравання з'яўленнем Барака Абамы на міжнароднай арэне праз год пасля свайго ўступлення на пасаду прэзідэнта Францыі.
Ён характарызуе Абаму як «халоднага, замкнёнага чалавека, які праяўляе даволі слабую зацікаўленасць да навакольных людзей».
Чытайце яшчэ:
Нікаля Сарказі назваў Крым «гістарычнай расійскай тэрыторыяй»
Экс-прэзідэнта Францыі Нікаля Сарказі асудзілі на год турмы
Экс-прэзідэнт Францыі Сарказі заявіў пра заняпад Еўропы
