Міша (25): «Думаю пра вайну, толькі калі знаёмыя выкладваюць тэматычныя гісторыі»
«Апошнім часам вайна ва Украіне стала для мяне інфармацыйным фонам. Мэтанакіравана я не гляджу навіны. Калі ў стужцы або телеграм-каналах бачу паведамленні пра сітуацыю на фронце, то часцей за ўсё чытаю толькі загалоўкі.
Спачатку я перастаў сачыць за гэтай тэмай, бо маральна было складана ўсё ўспрымаць. Адчуваў сябе занадта перагружаным негатывам. Цяпер жа я занадта даўно знаходжуся не ў кантэксце сітуацыі, каб па-сапраўднаму ацаніць тое, што адбываецца ва Украіне. Я проста не разумею значэння асобных падзей і іх уплыў на агульнае становішча спраў.
Пра вайну часцей за ўсё я задумваюся, калі мае сябры рэпосцяць навіны ў Instagram. Думаю тады, як жа па-дурному і дрэнна, што гэта ўсё працягваецца да гэтага часу. Становіцца сумна, але пры гэтым больш не выклікае шоку.
Яшчэ мае думкі пра вайну цесна звязаныя з разважаннямі пра Беларусь і яе будучыню. Думаю, становішча спраў у нашай краіне шмат у чым залежыць ад зыходу канфлікту. Як і чым скончыцца вайна ва Украіне, я ўжо не ведаю. Трывожнасць пасля такіх разважанняў вяртаецца».
Андрэй (27): «За два гады я стаў менш чытаць навін, але больш ненавідзець вайну і рускі свет»
«Для мяне тэма вайны дакладна не інфашум. З часам, праўда, я прывык да таго, што адбываецца трэш, таму ўспрымаю ўсё ўжо з пазіцыі «ва Украіне ўжо два гады ідуць баявыя дзеянні». У самым пачатку яшчэ актыўна репосціў любую інфармацыю, але перастаў, калі за гэта пачалі затрымліваць.
Звычайна чытаю ваенныя рэпартажы або нататкі з фронту, толькі калі з'яўляецца буйная інфанагода. Акрамя таго, у Беларусі страшна сачыць за медыяпарталамі: спіс «экстрэмісцкіх» арганізацый і матэрыялаў такі велізарны, што незнарок можна не ўсачыць за статусам якіх-небудзь каналаў і паблікаў. Дзеля сваёй бяспекі я стараюся ні на што не падпісвацца лішні раз і не рэпосціць.
Збольшага я нават рады, што ў мяне своеасаблівая ізаляцыя ад навін. Моцна стамляюся, калі ўвесь час знаходжуся ў парадку дня. Трывожнасць таксама вырастае. Калі перад вачыма пастаянна не маячыць нешта страшнае, то і жыць прасцей.
Пры гэтым стаўленне да Расіі ў мяне стала толькі горшым. Я дрэнна стаўлюся да людзей, якія ездзяць туды на адпачынак. Думаю, што сваім турызмам яны нармалізуюць усё, што адбываецца, і падтрымліваюць вайну. На мой погляд, любы пакінуты там рубель раўняецца дапамозе расійскай арміі.
Мая сям'я лічыць інакш. Амаль усе мае сваякі апошнім часам пачалі часта ездзіць у Расію. Вядома, іх складана вінаваціць: візу ў ЕС атрымаць няпроста, квіткі на самалёт у адкрытыя для беларусаў краіны каштуюць дорага, а паехаць у падарожжа хочацца. Аднак гэта не падстава «карміць» пуцінскі рэжым сваімі грашыма.
Цікава, што меркаванне маёй сястры з нагоды вайны за два гады кардынальна змянілася. Калі адразу яна выступала ў падтрымку Украіны, то цяпер, з яе слоў, яна разабралася ў сітуацыі і перайшла на бок Расіі. Яна падпісаная на незлічоную колькасць прарасійскіх каналаў і паблікаў, дзе трапіла пад уплыў прапаганды. Ёй камфортна знаходзіцца ў асяроддзі «рускага свету», і нічога мяняць яна не збіраецца.
Такая ж сітуацыя з астатнімі членамі маёй сям'і. З-за розных палітычных поглядаў адчуваю вялікую прорву паміж намі. Часам здаецца, што са мной нешта не так, раз абсалютна ўсе падтрымліваюць Расію і вайну. Я ж толькі мацней пачаў іх ненавідзець».
Мікалай (51): «Праз некалькі месяцаў актыўнага маніторынгу падзей з фронту ў мяне пачаліся праблемы з сэрцам»
«Зразумеў, што вайна стала фонам для астатніх падзей, калі на першае месца я пачаў ставіць сваё здароўе. Летась у мяне пачаліся сур'ёзныя праблемы з сэрцам. Думаю, шмат у чым гэтаму паспрыяў стрэс ад чытання навін.
Раней для мяне і маёй сям'і было нормай за вячэрай абмяркоўваць абстрэлы і абменьвацца зводкамі з фронту. Мы моцна перажывалі за ўкраінцаў, тым больш што было вострае адчуванне, што вайна ў любы момант можа прыйсці і ў Беларусь. Было важна разумець, да чаго нам варта рыхтавацца.
Праз пару месяцаў у мяне пачало балець сэрца. Я доўга не звяртаў увагі на непрыемныя сімптомы. Цярпеў я роўна да таго моманту, пакуль мяне не паклалі ў бальніцу. У той перыяд фокус з баявых дзеянняў зрушыўся на тое, што адбываецца тут і цяпер.
Лекары параілі менш нервавацца і больш гуляць на свежым паветры. Не заўсёды мне гэта ўдаецца, але я стараюся. Навіны з тых часоў я чытаю значна радзей, а па вечарах мы з жонкай цяпер абмяркоўваем планы будаўніцтва лецішча і сюжэты кніг.
Думаю, наўрад ці я змагу паўплываць на тое, што адбываецца ва Украіне, седзячы ў Мінску і гартаючы абнаўленні з фронту. Таму вырашыў так моцна не зацыклівацца на тым, што адбываецца, і больш сачыць за сабой».
Надзя (22): «Няма жадання апускацца ў чужы боль, у Беларусі хапае і свайго»
«З майго жыцця вайна нікуды не знікла. Я актыўна сачу за сусветным парадкам дня, кожны дзень чытаю міжнародныя навінавыя парталы.
Мне складана сказаць, што баявыя дзеянні ва Украіне сталі для мяне нормай і ператварыліся ў фон. Сапраўды, адчуванні ад гэтай тэмы ў 2022 годзе і 2024-м розныя. Калі поўнамаштабнае ўварванне толькі пачалося, усе мае думкі круціліся вакол яго. Вайна абудзіла ўва мне неверагодную эмпатыю, якой не было да гэтага. Да кожнага абстрэлу я ставілася як да нечага асабістага. Было пачуццё, быццам бомбы ляцелі ў мой дом.
Цяпер такога няма. З'явіліся іншыя падставы для перажыванняў. Я кажу нават не пра свае асабістыя праблемы. У свеце за два гады адбылося шмат іншых страшных рэчаў: канфлікт Ізраіля і Палесціны, а літаральна нядаўна памёр Навальны. У Беларусі, у прынцыпе, даволі часта з'яўляюцца дрэнныя навіны.
Як бы ўсе ні прывыклі да паведамленняў, што кагосьці затрымалі і асудзілі, цяпер падобныя інфанагоды адгукаюцца мацней, чым вайна ва Украіне. Вядома, я ўсё яшчэ не згодная з тым, што там адбываецца. Аднак немагчыма хвалявацца і хварэць адначасова за ўсіх. Ды і няма ў мяне жадання зноў глыбока апускацца ў чужы боль, хапае свайго».
Чытайце таксама:
